PL EN
PRACA PRZEGLĄDOWA
Zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży w Polsce a rola rodziny
 
Więcej
Ukryj
1
Instytut Medycyny Wsi im. Witolda Chodźki w Lublinie
 
2
Wyższa Szkoła Ekonomii i Innowacji, Wydział Nauk o Zdrowiu, Lublin
 
 
Autor do korespondencji
Anna Włoszczak-Szubzda   

Instytut Medycyny Wsi, Zakład Epidemiologii i Biostatystyki, Jaczewskiego 2, Lublin, Polska
 
 
Med Og Nauk Zdr. 2019;25(1):6-11
 
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Wprowadzenie i cel pracy:
Zaburzenia psychiczne dzieci i młodzieży często są powodem utraty sensu życia, która może prowadzić nawet do samobójstwa. Celem pracy jest przedstawienie kondycji psychicznej dzieci i młodzieży w Polsce i podstawowych regulacji umożliwiających opiekę zdrowotną oferowaną przez państwo w obszarze ich zdrowia psychicznego oraz wskazanie roli rodziny jako środowiska oferującego dziecku wsparcie, niezbędne dla zachowania dobrego zdrowia psychicznego, na tle pomocy instytucjonalnej.

Opis stanu wiedzy:
W Polsce odsetek dzieci i młodzieży wykazujących zaburzenia psychiczne wymagające profesjonalnej opieki wynosi 9%, co oznacza konieczność zapewnienia opieki dla ok. 630 tys. osób poniżej 18. roku życia. W 2015 roku korzystało z takiej opieki 143 tys. osób. Pod względem liczby samobójstw dzieci i młodzieży poniżej 19. roku życia Polska w 2014 roku znajdowała się na drugim miejscu w Europie. Zgodnie z badaniem Health Behaviour in School-aged Children (HBSC), czynnikiem zmniejszającym ryzyko zaburzeń psychicznych i zwiększającym odporność psychiczną jest wsparcie ze strony rodziny. W większości krajów, w których prowadzone jest badanie (40 krajów na świecie), zwiększanie się odsetka młodzieży, która miała trudność w rozmowach z rodzicami, uwidoczniało się w latach 90. XX wieku. W Polsce od 2006 roku dostrzega się pogłębiające się niekorzystne zmiany w tym obszarze.

Podsumowanie:
Rola rodziny jako środowiska wsparcia pozwalającego realizować własne plany i marzenia może przyczynić się do zmniejszenia się odsetka dzieci i młodzieży potrzebujących instytucjonalnego wsparcia psychicznego i zbudować silniejsze, stabilniejsze emocjonalnie społeczeństwo.


Introduction:
Mental disorders among children and adolescents are often the cause of loss of purpose in life, and may even lead to suicide. The objective of the study is the presentation of the psychological condition of children and adolescents in Poland, basic regulations which enable health care offered by the State in the area of their mental health, and indication of a family as the environment offering support for a child, indispensable for maintaining mental wellbeing, on the background of institutional support. The state of knowledge in Poland, the percentage of children and adolescents who show mental disorders who require professional care is 9%, which means the necessity for providing approximately 630,000 persons aged under 18 with care. In 2015, as many as 143,000 patients used such care. Considering the number of suicidal attempts which ended with death among children and adolescents under 19, in 2014, Poland occupied the second position in Europe. In accordance with the Health Behaviour in School-Aged Children (HBSC), support on the part of a family is indicated as the factor decreasing the risk of mental disorders and increasing psychological resistance. In the majority of the countries where the study is being conducted (40 countries worldwide), an increase in the percentage of adolescents who had problems communicating with their parents became clearly noted in the 1990s. Since 2006, in Poland, deepening adverse changes have been observed in this area.

Summary:
The role of a family as the environment of support, allowing the implementation of own plans and dreams, may contribute to a decrease in the percentage of children and adolescents who need institutional psychological support, and build a more stable, emotionally stronger society

REFERENCJE (24)
1.
Szymańska J. Ochrona zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży w szkole. Warszawa: Ośrodek Rozwoju i Edukacji; 2014.
 
2.
Kampania na rzecz przeciwdziałania samobójstwom dzieci i młodzieży ZOBACZ ZNIKAM, Warszawa; 2016. www.zobaczznikam.pl (dostęp: 2.10.2018).
 
3.
Ustawa z dnia 6 stycznia 2000 roku o Rzeczniku Praw Dziecka (Dz. U. z 2000 r. nr 6 poz. 69 ze zm.).
 
4.
Konwencja o Prawach Dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 roku (Dz. U. z 1991 r. nr 120, poz. 526).
 
5.
Ludność i ruch naturalny w 2016 r. Główny Urząd Statystyczny, Warszawa; 2017. http: //stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ludnosc/ (dostęp: 18.09.2018).
 
6.
Dzieci w Polsce w 2014 roku. Główny Urząd Statystyczny, Warszawa; 2015. http: //stat.gov.pl/obszary-tematyczne/dzieci-i-rodzina/ (dostęp: 19.09.2018).
 
7.
Mały Rocznik statystyczny 2000 r. Główny Urząd Statystyczny, Warszawa; 2001. https://stat.gov.pl/obszary-te... (dostęp: 20.09.2018).
 
8.
Rocznik demograficzny. Główny Urząd Statystyczny, Warszawa; 20016. https: //stat.gov.pl/obszary-tematyczne/roczniki-statystyczne/rocznikistatystyczne/rocznik-demograficzny (dostęp: 19.09.2018).
 
9.
Gruszczyńska B, Jarosz E, Kolankiewicz M, Lasocik Z, Pyżalski J, Sikorska M, Warzywoda-Kruszyńska W. Dzieci się liczą 2017. Raport o zagrożeniach bezpieczeństwa i rozwoju dzieci w Polsce. Kwartalnik „Dziecko krzywdzone. Teoria, badania, praktyka” 2017; 16.
 
10.
Szukalski P. Demografia współczesnego polskiego dzieciństwa. Polityka społeczna. Łódź. 2009; 9: 2–5.
 
11.
Szukalski P. Rodzina przyszłości w perspektywie demograficznej. W: J Grotowska-Leder, E. Rokicka (red.), Nowy ład? Dynamika struktur społecznych we współczesnych społeczeństwach. Łódź: Wydawnictwa Uniwersytetu Łódzkiego; 2013: 2–5.
 
12.
Gańko N. Populacja dzieci w Polsce. Dziecko krzywdzone. Teoria, badania, praktyka. 2011; 10(3): 7–13.
 
13.
Janas-Kozik M. Sytuacja Psychiatrii dzieci i młodzieży w Polsce w 2016 r. Aktualne występowanie i obraz zaburzeń psychicznych wieku rozwojowego. Psychiatr. 2017; 14(3): 61–63.
 
14.
Priorytetowe działania w obszarze zdrowia psychicznego na lata 2016– 2020. Ministerstwo Zdrowia. 2016. https://www.katowice.eu/SiteAs... urzad-miasta/rodzina-i-zdrowie profilaktyka-i-promocja-zdrowia/ zdrowie-psychiczne/Priorytetowe (dostęp: 11.09.2018).
 
15.
Heitzman J. Zdrowie psychiczne i poprawa dobrostanu psychicznego społeczeństwa – cel operacyjny Narodowego Programu Zdrowia na lata 2016–2020. Instytut Psychiatrii i Neurologii. Prezentacja z III Kongresu Zdrowia Publicznego. Wrocław, 24 listopada 2016.
 
16.
Remberk B. Chyba już czas na zmiany? Psychiatr Psychol Klin. 2017;.17(4): 256–259.
 
17.
Mazur J. (red.): Zdrowie i zachowania zdrowotne młodzieży szkolnej w Polsce na tle wybranych uwarunkowań socjodemograficznych. Wyniki badań HBSC 2014. Instytut Matki i Dziecka, Warszawa 2015.
 
18.
Ustawa z 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. z 2016 r. poz. 546). Informator o terminach leczenia, https://terminyleczenia.nfz.go... (dostęp: 5.01.2019).
 
19.
Colarossi LG, Eccles JS. Differential effects of support providers on adolescents’ mental health. Soc Work Res. 2003; 27(1): 19–30.
 
20.
Pachucki MC, Ozer EJ, Barrat A, Cattuto C. Mental health and social networks in early adolescence: A dynamic study of objectively-measured social interaction behaviors. Social Science & Medicine 2015; 125: 40–50.
 
21.
Demidenko N, Manion I, Lee CM. Father–Daughter Attachment and Communication in Depressed and Nondepressed Adolescent Girls. Child Fam Stud. 2015; 24: 1727–1734.
 
22.
Stachyra J. Wpływ rodziny na kształtowanie się osobowości dziecka. Sympozjum Warszawa 2000; 4/2(7): 85–104.
 
23.
Baran B. Rola więzi społeczno-emocjonalnej w kształtowaniu osobowości dziecka. Warszawa–Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe; 1981.
 
24.
Ziemska M. Postawy rodzicielskie. Warszawa: Wiedza Powszechna; 1973.
 
eISSN:2084-4905
ISSN:2083-4543
Journals System - logo
Scroll to top