PL EN
PRACA ORYGINALNA
 
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Wprowadzenie i cel:
Zasoby wiedzy na temat rozpowszechnienia zachowań ortorektycznych, a także ich korelatów nadal są ograniczone. Celem pracy była ocena rozpowszechnienia zachowań ortorektycznych oraz ich związku ze sposobami rozumienia zdrowia wśród studentów kierunków dietetyka i zdrowie publiczne Uniwersytetu Medycznego w Lublinie.

Materiał i metody:
Badaniami objęto 230 studentów Uniwersytetu Medycznego w Lublinie, w tym 194 kobiety, studiujących na kierunku dietetyka (124 osoby) oraz na kierunku zdrowie publiczne (106 osób), których średni wiek wynosił 21,4 lat (przy odchyleniu standardowym równym 1,85). Zachowania ortorektyczne oceniono za pomocą kwestionariuszy ORTO-15 oraz testu Bratmana (Bratman Test for Orthorexia), natomiast sposoby rozumienia zdrowia za pomocą Listy Kryteriów Zdrowia Z. Juczyńskiego

Wyniki:
Większe nasilenie zachowań ortorektycznych stwierdzono u studentów dietetyki w porównaniu do studentów zdrowia publicznego. Płeć i poziom studiów nie różnicowały badanych pod względem rozpowszechnienia zachowań ortorektycznych. Osoby cechujące się prawidłowym stosunkiem do jedzenia w porównaniu do fanatyków zdrowego jedzenia częściej rozumiały zdrowie w kategoriach procesu, celu oraz wyniku, a większe ryzyko wystąpienia ortoreksji wiązało się z częstszym postrzeganiem zdrowia w kategoriach stanu.

Wnioski:
Studenci kierunku skoncentrowanego na żywieniu cechują się większym ryzykiem podejmowania zachowań ortorektycznych, jednak wyższy poziom wiedzy z zakresu żywienia człowieka i dietetyki zdobywany w toku studiów nie zwiększa ryzyka. Konieczne są dalsze badania korelatów ryzyka występowania zachowań ortorektycznych w innych kohortach populacji.


Introduction and objective:
The amount of knowledge concerning prevalence of orthorexic eating behaviours and their correlates is still limited. The aim of the study was to assess the prevalence of orthorexic eating behaviours and their connection with ways of understanding health among students of dietetics and public health at the Medical University in Lublin

Material and methods:
The study covered 230 students of the Medical University in Lublin, including 194 female students majoring in dietetics (124) and in public health (106); mean age 21.4 (Standard deviation 1.85). Orthorexic behaviours were assessed using the ORTO-15 and the Bratman Test for Orthorexia questionnaires, while ways of understanding health were evaluated by means of the Z. Juczyński Health Criteria List.

Results:
A greater intensification of orthorexic behaviours was reported among students of dietetics, compared to public health students. No differences in the prevalence of orthorexic eating behaviours were observed according to gender and level of studies. The students characterized by the right attitude towards eating, compared to healthy-eating fanatics, understood health in terms of a process, aim, and result, whereas a greater risk of anorexia was caused by a more frequent perception of health as a state.

Conclusions:
Students whose field of study focuses on nutrition are characterized by a greater risk of engagement in orthorexic behaviours; however, a higher level of knowledge on human nutrition and dietetics gained in the course of studies does not increase the risk. It is necessary to further investigate the correlates of the risk of orthorexic behaviours in other population cohorts.

Skrzypek M, Krzyszycha RM, Stachorzecka O, Szczygieł K. Rozpowszechnienie zachowań ortorektycznych i sposoby rozumienia zdrowia przez studentów Uniwersytetu Medycznego w Lublinie. Med Og Nauk Zdr. 2021; 27(4): 473–479. doi: 10.26444/monz/144478
 
REFERENCJE (41)
1.
Cena H, Barthels F, Cuzzolaro M, et al. Definition and diagnostic criteria for orthorexia nervosa: a narrative review of the literature. Eat Weight Disord. 2018; 24(2): 209–246.
 
2.
Janas-Kozik M, Zejda J, Stochel M, et al. Ortoreksja – nowe rozpoznanie? Psychiatr Pol. 2012; 46(3): 441–450.
 
3.
Kałędkiewicz E, Doboszyńska A. Ortoreksja na tle innych zaburzeń odżywiania. Forum Medycyny Rodzinnej. 2013; 7(6): 307-315.
 
4.
Dąbal AK. Characteristics and nosological separation of orthorexia nervosa. Psychiatr Psychol Klin. 2020; 20(1): 32–42.
 
5.
Łucka I, Janikowska-Hołoweńko D, Domarecki P, et al. Ortoreksja – oddzielna jednostka chorobowa, spektrum zaburzeń odżywiania czy wariant zaburzeń obsesyjno-kompulsywnych? Psychiatr Pol. 2019; 53(2): 371–382.
 
6.
Varga et al. When eating healthy is not healthy: orthorexia nervosa and its measurement with the ORTO-15 in Hungary. BMC Psychiatry. 2014; 59: 2–11.
 
7.
Dittfeld A, Koszowska K, Fizia K, et al. Ortoreksja – nowe zaburzenie odżywiania. Ann Acad Med Siles. 2013; 67(6): 393–399.
 
8.
Michalska A, Szejko N, Jakubczyk A, et al. Niespecyficzne zaburzenia odżywiania się – subiektywny przegląd. Psychiatr Pol. 2016; 50(3): 497–507.
 
9.
Koven NS, Abry AW. The clinical basis of orthorexia nervosa: emerging perspectives. Neuropsychiatr Dis Treat. 2015; 11: 385–394.
 
10.
Koven NS, Abry AW. The clinical basis of orthorexia nervosa: emerging perspectives. Neuropsychiatr Dis Treat. 2015; 18(11): 385–94.
 
11.
Jabłońska E, Błądkowska K, Bronkowska M. Zaburzenia odżywiania jako problem zdrowotny i psychospołeczny. KOSMOS. Problemy Nauk Biologicznych. 2019; 68(1): 121–132.
 
12.
Koszowska A, Dittfeld A, Zubelewicz-Szkodzińska B. Psychologiczny aspekt odżywiania oraz wpływ wybranych substancji na zachowania i procesy myślowe. Hygeia Public Health. 2013; 48(3): 279–284.
 
13.
Nelkowska DD. Orthorexia nervosa: definicje, kryteria, klasyfikacje – kontrowersje i rozbieżności w wynikach badań. Annales Universi - tais Mariae Curie-Skłodowska Lublin – Polonia. 2019; vol XXXII; 3:169–180.
 
14.
Plichta M, Jeżewska-Zychowicz M. Orthorexic Tendency and Eating Disorders Symptomsin Polish Students: Examining Differences in Eating Behaviors Nutrients. 2020; 12, 218: 1–17.
 
15.
Olejniczak D. Analysis concerning nutritional behaviors in the context of the risk of orthorexia. Neuropsychiatric Disease and Treatment. 2017; 13: 543–550.
 
16.
Chaki B, Pal S, Bandyopadhyay A. Exploring scientific legitimacy of orthorexia nervosa: a newly emerging eating disorder. J of Human Sport and Exercise. 2013; 8(4): 1045–1053.
 
17.
Stochel M, et al. Walidacja kwestionariusza ORTO-15 w grupie mło - dzieży miejskiej w wieku 15–21 lat. Psychiatr Pol. 2015; 49(1): 119–134 .
 
18.
Missbach M, et al. When Eating Right, Is Measured Wrong! A Validation and Critical Examination of the ORTO-15 Questionnaire in German. PLoS One. 2015; 10(8): e0135772.
 
19.
Hyrnik J, Janas-Kozik M, Stochel M, Jelonek I, Siwiec A, Rybakowski JK. The assessment of orthorexia nervosa among 1899 polish adolescents using the ORTO-15 questionnaire. Int J Psychiatry in Clinical Practice. 2016; 20(3): 199–203.
 
20.
Gubiec E, Stetkiewicz-Lewandowicz A, Rasmus P, Sobów T. Problem ortoreksji w grupie studentów kierunku dietetyka. Med Og Nauk Zdr. 2015; 21(1): 95–100.
 
21.
Dittfeld A, Gwizdek K, Jagielski P, et al. Ocena związku pomiędzy ortoreksją a wegetarianizmem z użyciem BOT (Bratman Test for Ort-horexia) Psychiatr Pol. 2017; 51(6): 1133–1144.
 
22.
Bo S, et al. University courses, eating problems and muscle dysmorphia: are there any associations? J Transl Med. 2014; 12: 221.
 
23.
Ab Hamid MR, Azman NN, Said N, et al. Orthorexia nervosa and the quality of life among health sciences students in Universiti Teknologi MARA, Selangor, Environ Behav Proc J. 2018; 3(7): 121–126.
 
24.
Herranz Valera J, Acuña Ruiz P, Romero Valdespino B, et al. Prevalence of orthorexia nervosa among ashtanga yoga practitioners: a pilot study. Eat Weight Disord. 2014; 19: 469–472.
 
25.
de Souza QJOV, Rodrigues AM. Comportamento de risco para ortorexia nervosa em estudantes de nutrição. [Risk behavior for orthorexia nervosa in nutrition students]. J Bras Psiquiatr. 2014; 63: 200–204.
 
26.
Bosi A. T. B, Çamur D, Güler Ç. Prevalence of orthorexia nervosa in resident medical doctors in the faculty of medicine (Ankara, Turkey) Appetite. 2007; 49(3): 661-666.
 
27.
Juczyński Z. Lista Kryteriów Zdrowia – LKZ, In: Juczyński Z, editor. Narzędzia pomiaru w promocji i psychologii zdrowia. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego; 2012. p. 117-121.
 
28.
Malmborg J, Bremander A, Olsson M.Ch, et al. Health status, physical activity, and orthorexia nervosa: A comparison between exercise science students and business students. Amsterdam: Elsevier. 2017;Vol. 109: 137-143.
 
29.
Zańko A., Mielech A. i wsp. How does orthorexia nervosa assessment tools can differ – comparison Studies in Rhetoric; 2019, 60 (73): 33-48.
 
30.
Grammatikopoulou MG, Gkiouras K, Markaki A, et al. Food addiction, orthorexia, and food-related stress among dietetics students. Eat Weight Disord. 2018; 23(4): 459-467.
 
31.
Korinth A, Schiess S, Westenhoefer J. Eating behavior and eating disorders in students of nutrition science. Public Health Nutr. 2010;13(1):32-37.
 
32.
Łucka I, Domarecki P, Janikowska-Hołoweńko D, et al. Rozpowszechnienie i czynniki ryzyka ortoreksji wśród uczącej się młodzieży województwa pomorskiego i warmińsko-mazurskiego Psychiatr. Pol. 2019; 53(2): 383–398.
 
33.
Fidan T, Ertekin V, Isikay S, et al. Prevalence of orthorexia among medical students in Erzum, Turkey. Omr Psychiatry. 2010; 51(1): 49-54.
 
34.
Kinzl JF, Hauer K, Traweger C, et al. Orthorexia Nervosa in dieticians. Psychother Psychosom. 2006; 75: 395-396.
 
35.
Gkiouras K, Mavridis P, Tsakiri V, et al. Evaluation of orthorexia among dietetics students. Clinical Nutrition ESPEN. 2018; 24: 179.
 
36.
Zamora C, Banaechea B, Sanchez G. Orthorexia nervosa behavior disorder. Actas Esp. Psiquiatr. 2005; 33 (1): 66-68.
 
37.
Piasecka H, Ślusarska B, Nowicki G. Zdrowie jako wartość wśród młodzieży studenckiej w uwarunkowaniach społeczno-demograficznych i ocena żywienia badanej grupy. Piel Pol. 2015; 56(2): 127-134.
 
38.
Stawarz B, Lewicka M, Sulima M, et al. Zdrowie jako wartość w ocenie studentów z województwa podkarpackiego. Ann. Acad. Med. Siles. 2014; 68(4): 226-232.
 
39.
Pierret J. Constructing discourses about health and their social determinants, w: A. Radley (ed.), Worlds of Illness. Biographical and Cultural Perspective on Health and Disease. London–New York: Routledge: 1995, p. 9.
 
40.
Blaxter M. What is health?, w: G. Scambler (ed.), Medical Sociology. Major themes in health and social welfare. London–New York: Routledge: 2005, p. 3-21.
 
41.
Borowiec A, Lignowska I. Czy ideologia healthismu jest cechą dystynktywną klasy średniej w Polsce? Kultura i środowisko. 2012; 3: 95-111.
 
eISSN:2084-4905
ISSN:2083-4543
Journals System - logo
Scroll to top