PL EN
PRACA PRZEGLĄDOWA
Znaczenie fizjoterapii w prewencji i leczeniu odleżyn u pacjentów po udarze mózgu
 
Więcej
Ukryj
1
Fitness Club Olimpia Lublin
 
2
Państwowa Wyższa Szkoła im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej
 
 
Autor do korespondencji
Milena Socha   

Fitness Club Olimpia Lublin, Jana Skrzetuskiego 6/79, 20-628 Lublin, Polska
 
 
Med Og Nauk Zdr. 2017;23(3):171-175
 
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Wstęp:
Odleżyny są poważnym powikłaniem u pacjentów po udarze mózgu. Częstość ich występowania waha się od 1,7 do 2,6%. Obecność odleżyn stanowi czynnik utrudniający rehabilitację oraz mogący powodować pogorszenie stanu pacjenta. Prognozy epidemiologiczne wskazujące na zwiększenie liczby chorych z udarem mózgu zmuszają do poszukiwania nowych standardów postępowania w celu zmniejsza ryzyka występowania tego groźnego powikłania. Odleżynom towarzyszy ból, zakażenia oraz martwica, które przyczyniają się do opóźnienia i utrudnienia rehabilitacji, a to wydłuża czas hospitalizacji i zwiększa koszty leczenia. Skłania to do wnikliwej analizy przyczyn, czynników predykcyjnych, jak również nowego podejścia do leczenia odleżyn, w którym szczególną rolę pełni fizjoterapia.

Cel pracy:
Celem artykułu jest prezentacja dostępnych metod fizjoterapii, które mogą zostać zastosowane w prewencji i/ lub leczeniu odleżyn.

Podsumowanie:
Występowanie odleżyn znacznie ogranicza szybkie zastosowanie skutecznej rehabilitacji neurologicznej. Konieczne jest zatem opracowanie schematów działania usprawniającego zapobiegającego powstawaniu odleżyn oraz przyśpieszającego ich gojenie, szczególnie w obliczu szerokiego spektrum środków, jakimi dysponuje współczesna rehabilitacja. Stosowanie różnych metod fizjoterapii w leczeniu odleżyn zmniejsza koszty leczenia w porównaniu do terapii opartych tylko na stosowaniu specjalistycznych opatrunków wykorzystywanych w leczeniu ran


Introduction:
Pressure sores are considered a serious complication among post-stroke patients. Their incidence ranges from 1.7% – 2.6%.The presence of sores is one of the main factors hindering rehabilitation and threatening a patient’s health. Epidemiological prognoses that highlight an increase in the number of patients with cerebral stroke force scientists to seek new standards of treatment in order to diminish the risk of complications. Pressure sores are accompanied by pain, infection and necrosis, which contribute to delays and difficulties in rehabilitation, prolong the duration of hospitalization and increase the cost of treatment. This leads to careful analysis of causes, predictors and a new approach to the treatment of pressure ulcers, in which the role of physiotherapy is particularly important.

Objective:
The goal of this article is to represent various methods of physiotherapy that may be used in order to prevent and/or treat pressure sores.

Conclusions:
The occurrence of pressure sores severely limits the fast and effective neurological rehabilitation. It is necessary to think of plans to improve actions that would prevent pressure sores from occurring and stimulate their treatment, especially in the light of the vast spectrum of methods available for current rehabilitation. The use of different physiotherapy methods in the treatment of pressure sores decreases the cost of treatment, compared to treatments based solely on the use of specialized wound dressings.

 
REFERENCJE (39)
1.
Freeman WD, Dawson SB, Flemming KD. The ABC›s of stroke complications. Semin Neurol. 2010 Nov; 30(5): 501–10.
 
2.
Mikołajewska E. Odleżyny – fizjoterapia w procesie leczenia. Leczenie Ran 2012; 9(2): 39–42.
 
3.
Kuptniratsaikul V, Kovindha A, Suethanapornkul S, Manimmanakorn N, Archongka Y. Long-term morbidities in stroke survivors: a pro¬spective multicenter study of Thai stroke rehabilitation regist. BMC Geriatrics 2013, 13: 33.
 
4.
Sopata M, Tomaszewska E, Kotlińska-Lemieszek A. Nowoczesne zasady zachowawczego leczenia odleżyn. Leczenie Ran 2012; 9(2): 25–32.
 
5.
The European Stroke Ogranization (ESO) Executive Committee and the ESO Writing Committee. Guidelines for Management of Ischaemic Stroke and Transient Ischaemic Attack 2008. Cerebrovascular Diseases 2008; 25, 457–507.
 
6.
Postępowanie po udarze niedokrwiennym mózgu i przemijającym napadzie niedokrwienia mózgu. Wytyczne European Stroke Ogranization 2008, Medycyna Praktyczna 2009, 1, wydanie specjalne.
 
7.
Mazurek J, Blaszkowska A, Rymaszewska J. Rehabilitacja po udarze mózgu – aktualne wytyczne. Nowiny Lekarskie 2013; 82, 1, 83–88.
 
8.
Wytyczne Grupy Ekspertów Sekcji Chorób Naczyniowych Polskiego Towarzystwa Neurologicznego. Postępowanie po udarze mózgu. Neurologia i Neurochirurgia Polska 2012; 46, supl. 1.
 
9.
Zalecenia profilaktyki i leczenia odleżyn. Leczenie Ran 2010; 7(3–4): 79–106.
 
10.
Bluestein D, Javaheri A. Pressure Ulcers: Prevention, Evaluation, and Management. American Family Physician 2008; 78(10): 1186–1194.
 
11.
Mikołajewska E. Miejsce fizjoterapii w zapobieganiu i leczeniu ran odleżynowych. Praktyczna Fizjoterapia i Rehabilitacja 2010; 3: 54−56.
 
12.
Malinowska K, Mikołajewska E. Odleżyny − wspólna płaszczyzna działań pielęgniarskich i rehabilitacyjnych u pacjenta leżącego. Pielęgniarstwo Chirurgiczne i Angiologiczne 2009; 2: 60−64.
 
13.
Mikołajewska E. Działania rehabilitacyjne i pielęgniarskie u osób z uszkodzonym OUN. Magazyn Pielęgniarki i Położnej 2006; 1−2: 41.
 
14.
Szewczyk MT, Młynarczyk K, Cwajda J, Kwapisz U, Cierzniakowska K, Jawień A. Analiza czynników determinujących ryzyko rozwoju odleżyn u chorych długotrwale leżących – ocena na podstawie skal Douglas i Waterlow. Leczenie Ran 2006; 3(1): 9–16.
 
15.
Zhou-Qing K, Xiao-Jie Z. The Association between Pre-existing Diabetes Mellitus and Pressure Ulcers in Patients Following Surgery: A Meta-analysis. Sci Rep. 2015; 5: 13007.
 
16.
Dana AN, Bauman WA.: Bacteriology of pressure ulcers in individuals with spinal cord injury: What we know and what we should know. The Journal of Spinal Cord Medicine 2015; 38: 147–160.
 
17.
Braga IA, Brito CS, Filho AD, Filho PP, Ribas RM. Pressure ulcer as a reservoir of multiresistant Gram-negative bacilli: risk factors for colo¬nization and development of bacteremia. Braz J Infect Dis. 2016, Dec 6.
 
18.
Rahim K, Saleha S, Zhu X, Huo L, Basit A, Franco OL. Bacterial Contribution in Chronicity of Wounds. Microb Ecol. 2016, Oct 14.
 
19.
Schreml S, Szeimies RM, Prantl L, Karrer S, Landthaler M, Babilas P Br.Oxygen in acute and chronic wound healing. J Dermatol. 2010 Aug; 163(2): 257–68.
 
20.
Whittington K, Patrick M, Roberts JL. A national study of pressure ulcer prevalence and incidence in acute care hospitals. J Wound Ostomy Continence Nurs 2000; 27(4): 209–215.
 
21.
Doyle D, Hanks GWC, MacDonald N. Oxford textbook of palliative medicine. 2nd edn. Oxford University Press, New York, 1998; pp. 648–651.
 
22.
Regan MA, Teasell RW, Wolfe DL et al. A systematic review of therapeutic interventions for pressure ulcers after spinal cord injury. Arch Phys Med Rehabil. 2009; 90(2): 213−231.
 
23.
Krzeszowska E, Wiecheć M. Laseroterapia i pileroterapia w terapii odleżyn w praktyce fizjoterapeutycznej. Praktyczna Fizjoterapia I Rehabilitacja; 57–62.
 
24.
Głowacka I. Rola fizjoterapii w zapobieganiu i leczeniu odleżyn. Forum Opieki Długoterminowej MEDI 2015; 68(1): 16–18.
 
25.
Management of chronic pressure ulcers: an evidence-based analysis. Ont Health Technol Assess Ser. 2009; 9(3): 1–203.
 
26.
Posten W, Wrone DA, Dover JS at al. Low-Level Laser Therapy for Wound Healing: Mechanism and Efficacy, Dermatol. Surg. 2005; 31, 334–340.
 
27.
Taradaj J. Lasery w medycynie i rehabilitacji. Fizjoterapia 2001; 4, 9, 42–44.
 
28.
Radzimińska A, Stettler D, Weber-Rajek M, Zimmermann AA, Sowała K, Goch A, Zukow W. Metody fizykalne w terapii odleżyn. Journal of Education, Health and Sport. 2015; 5(4): 405–414.
 
29.
Palagi S, Severo IM, Menegon DB, Lucena Ade F. Laser therapy in pressure ulcers: evaluation by the Pressure Ulcer Scale for Healing and Nursing Outcomes Classification. Rev Esc Enferm USP 2015, Oct; 49(5): 826–33.
 
30.
Medenica L, Lens M. The use of polarised polychromatic non-coherent light alone as a therapy for venous leg ulceration. J Wound Care 2003; 12: 1: 37–40.
 
31.
National Pressure Ulcer Advisory Panel and European Pressure Ulcer Advisory Panel. Prevention and treatment of pressure ulcers: clinical practice guideline. Washington DC. National Pressure Ulcer Advisory Panel 2009.
 
32.
Taradaj J, Kostur R. Profilaktyka i leczenie fizykalne odleżyn. Fizykoterapia. Rehabilitacja w praktyce 2006; 2: 31–32.
 
33.
Materniak K, Nowak-Wróżyna A, Kawecki M, Nowak M. Elektrostymulacja wysokonapięciowa w leczeniu trudno gojących się ran i obrzęków. Leczenie Ran 2012; 9(1): 11–14.
 
34.
Polak A, Walczak A, Taradaj J, Dzikiewicz M, Augustak A, Adamczyk L, Engelmann M, Walla G. Elektrostymulacja wysokonapięciowa we wspomaganiu leczenia odleżyn: wyniki randomizowanego, kontrolo¬wanego eksperymentu klinicznego – doniesienie wstępne. Leczenie Ran 2013;10 (1): 13–22.
 
35.
Dudek J. Terapeutyczne zastosowanie stymulacji wysokonapięciowej i mikroprądów. Medycyna Sportowa 2001; 17: 239–245.
 
36.
Navarro S Postigo, Puerta F Rivera. Innovation in pressure ulcer care: application of electrotherapy. Rev Enferm. 2013 Feb; 36(2): 60–4.
 
37.
Wood JM, Evans PE, III, Schallreuter KU, Jacobson WE, Sufit R, Newman J et al. A multicenter study on the use of pulsed low-intensity direct current for healing chronic stage II and stage III decubitus ulcers. Arch Dermatol. 1993; 129(8): 999–1009.
 
38.
Sieroń A, Glinka M. Wpływ pól magnetycznych o zakresach terapeutycznych na proces gojenia się skóry i tkanek miękkich. Chirurgia Polska 2002; 4, 4: 153–158.
 
39.
Sieroń A, Pasek J, Mucha R. Pole magnetyczne i energia światła w medycynie i rehabilitacji – magnetoledoterapia. Balneol Pol. 2007; 49: 1–7.
 
eISSN:2084-4905
ISSN:2083-4543
Journals System - logo
Scroll to top