PRACA PRZEGLĄDOWA
Pacjent jako sprawca czynu zabronionego. Obowiązki prawne lekarza i granice tajemnicy zawodowej
1
Uniwersytet Jagielloński – Collegium Medicum, Kraków, Polska
Autor do korespondencji
Michał Maciej Sułkowski
Uniwersytet Jagielloński - Collegium Medicum, ul. św. Anny 12, 31-008, Kraków, Polska
Uniwersytet Jagielloński - Collegium Medicum, ul. św. Anny 12, 31-008, Kraków, Polska
Med Og Nauk Zdr. 2022;28(3):223-229
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Wprowadzenie i cel:
Udzielanie świadczenia zdrowotnego pacjentowi sprawcy czynu zabronionego może budzić wątpliwości co do wymaganego prawem zachowania. Ustawodawca objął szczególną ochroną pacjenta, który będąc odbiorcą świadczenia zdrowotnego, powierzy lekarzowi informacje, wskazujące, że pacjent może być sprawcą czynu zabronionego. Niewątpliwe zaufanie jest wyjątkowo istotnym aspektem pracy lekarza, w związku z tym na szczególną uwagę zasługują regulacje prawne, które wzmacniają zaufanie w relacji lekarza z pacjentem. Celem niniejszego artykułu jest poprawa świadomości prawnej personelu medycznego.
Metody przeglądu:
Przeglądu aktualnych przepisów prawa, orzecznictwa i literatury prawniczej dokonano przy użyciu polskiego Systemu Informacji Prawnej „LEX”.
Opis stanu wiedzy:
Problematykę praw pacjenta i obowiązków lekarza w przypadku leczenia pacjenta, będącego potencjalnym sprawcą czynu zabronionego regulują liczne akty prawne wśród nich są m.in.: Ustawa z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta oraz Ustawa z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty. Należy również zwrócić uwagę na poglądy przedstawicieli doktryny prawa, uznanych autorytetów prawniczych i naukowców z zakresu nauk prawnych. Co więcej, istotną wskazówką odnośnie do interpretacji przepisów są również orzeczenia sądów poruszające przedmiotową tematykę.
Podsumowanie:
W kontakcie z pacjentem będącym potencjalnym sprawcą czynu zabronionego ważne jest, by lekarz pamiętał o swoich ustawowych obowiązkach, w szczególności o,,nakazie milczenia” w określonych sytuacjach. Doniosłe znaczenia ma fakt, że w takiej sytuacji nawet sąd karny nie może zwolnić lekarza z obowiązku zachowania tajemnicy.
Udzielanie świadczenia zdrowotnego pacjentowi sprawcy czynu zabronionego może budzić wątpliwości co do wymaganego prawem zachowania. Ustawodawca objął szczególną ochroną pacjenta, który będąc odbiorcą świadczenia zdrowotnego, powierzy lekarzowi informacje, wskazujące, że pacjent może być sprawcą czynu zabronionego. Niewątpliwe zaufanie jest wyjątkowo istotnym aspektem pracy lekarza, w związku z tym na szczególną uwagę zasługują regulacje prawne, które wzmacniają zaufanie w relacji lekarza z pacjentem. Celem niniejszego artykułu jest poprawa świadomości prawnej personelu medycznego.
Metody przeglądu:
Przeglądu aktualnych przepisów prawa, orzecznictwa i literatury prawniczej dokonano przy użyciu polskiego Systemu Informacji Prawnej „LEX”.
Opis stanu wiedzy:
Problematykę praw pacjenta i obowiązków lekarza w przypadku leczenia pacjenta, będącego potencjalnym sprawcą czynu zabronionego regulują liczne akty prawne wśród nich są m.in.: Ustawa z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta oraz Ustawa z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty. Należy również zwrócić uwagę na poglądy przedstawicieli doktryny prawa, uznanych autorytetów prawniczych i naukowców z zakresu nauk prawnych. Co więcej, istotną wskazówką odnośnie do interpretacji przepisów są również orzeczenia sądów poruszające przedmiotową tematykę.
Podsumowanie:
W kontakcie z pacjentem będącym potencjalnym sprawcą czynu zabronionego ważne jest, by lekarz pamiętał o swoich ustawowych obowiązkach, w szczególności o,,nakazie milczenia” w określonych sytuacjach. Doniosłe znaczenia ma fakt, że w takiej sytuacji nawet sąd karny nie może zwolnić lekarza z obowiązku zachowania tajemnicy.
Introduction and objective:
Providing health care to a patient-perpetrator of an illegal offence may raise doubts concerning behaviour required by law. The legislator has provided special protection for a patient who, being the recipient of a medical service, entrusts the physician with information indicating that the patient may be the perpetrator of an illegal offence. Undoubtedly, trust is an extremely important aspect of a doctor‘s work, therefore, legal regulations that strengthen trust in the doctor-patient relationship deserve special attention. The aim of this article is to improve the legal awareness of the medical staff.
Review methods:
The review of the current legal regulations, judicial decision making, and legal literature was performed using the Polish Legal Information System „LEX“.
Brief description of the state of knowledge:
The scope of problems concerning patient‘s rights and the obligations of a doctor, in the case of treating a patient who is a potential perpetrator of an illegal offence, is regulated by numerous legal acts, including: Act of November 6, 2008 on the rights of patients and the Patient‘s Rights Ombudsman, and the Act of 5 December 1996 on professions of doctor and dentist. Attention should also be paid to the views of representatives of the legal doctrine, recognized legal authorities and scientists in the field of legal sciences. Furthermore, the judgments of the courts on the subject matter are also an important hint regarding the interpretation of the legal regulations.
Summary:
While treating a patient who is a potential perpetrator of an illegal offence it is important for the doctor to remember about his/her statutory duties, in particular the order to remain silent in certain situations. In such a situation it is very important to remember that even the criminal court cannot release the doctor from the obligation of confidentiality.
Providing health care to a patient-perpetrator of an illegal offence may raise doubts concerning behaviour required by law. The legislator has provided special protection for a patient who, being the recipient of a medical service, entrusts the physician with information indicating that the patient may be the perpetrator of an illegal offence. Undoubtedly, trust is an extremely important aspect of a doctor‘s work, therefore, legal regulations that strengthen trust in the doctor-patient relationship deserve special attention. The aim of this article is to improve the legal awareness of the medical staff.
Review methods:
The review of the current legal regulations, judicial decision making, and legal literature was performed using the Polish Legal Information System „LEX“.
Brief description of the state of knowledge:
The scope of problems concerning patient‘s rights and the obligations of a doctor, in the case of treating a patient who is a potential perpetrator of an illegal offence, is regulated by numerous legal acts, including: Act of November 6, 2008 on the rights of patients and the Patient‘s Rights Ombudsman, and the Act of 5 December 1996 on professions of doctor and dentist. Attention should also be paid to the views of representatives of the legal doctrine, recognized legal authorities and scientists in the field of legal sciences. Furthermore, the judgments of the courts on the subject matter are also an important hint regarding the interpretation of the legal regulations.
Summary:
While treating a patient who is a potential perpetrator of an illegal offence it is important for the doctor to remember about his/her statutory duties, in particular the order to remain silent in certain situations. In such a situation it is very important to remember that even the criminal court cannot release the doctor from the obligation of confidentiality.
SKRÓTY
Wykaz użytych skrótów
KK – Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (tj. Dz.U. z 2021 r. poz. 2345 ze zm.). [1]
KPK – Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego (tj. Dz.U. z 2021 r. poz. 534 ze zm.) [2]
UPP – Ustawa z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (tj. Dz.U. z 2020 r. poz. 849 ze zm.) [3]
UZLLD – Ustawa z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (tj. Dz.U. z 2021 r. poz. 790 ze zm.) [4]
Sułkowski MM. Pacjent jako sprawca czynu zabronionego. Obowiązki prawne lekarza i granice tajemnicy zawodowej. Med Og Nauk Zdr.
2022; 28(3): 223–229. doi: 10.26444/monz/152539
REFERENCJE (13)
2.
Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego (tj. DzU 2021 poz. 534 ze zm.).
3.
Ustawa z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (tj. DzU 2020 poz. 849 ze zm.).
4.
Ustawa z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (tj. DzU 2021 r. poz. 790 ze zm.).
5.
Świecki D, red. Kodeks postępowania karnego. Komentarz aktualizowany. Autor fragmentu: Kurowski M. LEX/el. 2022; Tom I: Art. 199 Tajemnica biegłego, tajemnica udzielającego pomocy medycznej (access: 2022.05.06).
6.
Dudka K, red. Kodeks postępowania karnego. Komentarz, wyd. II. Autor fragmentu: Kulesza C. WKP 2020; Art. 199 Tajemnica biegłego, tajemnica udzielającego pomocy medycznej. p. 417–418 (access: 2022.05.06).
7.
Mozgawa M, red. Kodeks karny. Komentarz aktualizowany. Autorka fragmentu: Kozłowska-Kalisz P. LEX/el. 2022; Art. 266 Ujawnianie informacji w związku z wykonywaną funkcją (access: 2022.05.06).
8.
Żylińska J. Prawny obowiązek zawiadomienia o niektórych przestępstwach (art. 240 k.k.). Prokuratura i Prawo, 2015; (10): 50–51 (access: 2022.05.06).
9.
Królikowski M. Problemy z nowym zakresem obowiązku zawiadomienia o przestępstwie. FP 2021; (4): 3–24, 10–12 (access: 2022.05.06).
11.
Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (tj. DzU z 2020 poz. 685 ze zm.).
12.
Bobińska K, Eichstaedt K Z, Gałecki P. Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego. Komentarz, wyd. II. Autor fragmentu: Eichstaedt K. Z. LEX 2016; 235–249 (access: 2022.05.06).
13.
Burdzik M. Lekarz w procesie karnym jako gwarant tajemnicy lekarskiej. WKP 2021; 131–133, 167 (access: 2022.05.06).
Udostępnij
ARTYKUŁ POWIĄZANY
| eISSN: | 2084-4905 |
| ISSN: | 2083-4543 |
Przetwarzamy dane osobowe zbierane podczas odwiedzania serwisu. Realizacja funkcji pozyskiwania informacji o użytkownikach i ich zachowaniu odbywa się poprzez dobrowolnie wprowadzone w formularzach informacje oraz zapisywanie w urządzeniach końcowych plików cookies (tzw. ciasteczka). Dane, w tym pliki cookies, wykorzystywane są w celu realizacji usług, zapewnienia wygodnego korzystania ze strony oraz w celu monitorowania ruchu zgodnie z Polityką prywatności. Dane są także zbierane i przetwarzane przez narzędzie Google Analytics (więcej).
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
