PL EN
PRACA PRZEGLĄDOWA
Pozasądowy tryb dochodzenia roszczeń medycznych na tle nowelizacji Ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta
 
Więcej
Ukryj
1
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Collegium Medicum w Bydgoszczy, Wydział Nauk o Zdrowiu, Katedra Podstaw Prawa Medycznego, Polska
 
2
Centrum Zarządzania Ryzykiem Medycznym MedRisk, Polska
 
Zaznaczeni autorzy mieli równy wkład w przygotowanie tego artykułu
 
 
Autor do korespondencji
Anita Gałęska-Śliwka   

Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Collegium Medicum w Bydgoszczy Wydział Nauk o Zdrowiu Katedra Podstaw Prawa Medycznego, Jagiellońska 13-15, 85-067, Bydgoszcz, Polska
 
 
Med Og Nauk Zdr. 2024;30(1):25-33
 
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Wprowadzenie i cel:
Pozasądowy model dochodzenia roszczeń medycznych obowiązuje od 1 stycznia 2012 roku. Ustawodawca pokładał w nim nadzieje na redukcję kosztów i uproszczenie postępowania w sprawach medycznych. Nie wszystkie cele udało się osiągnąć i po ponad 10 latach zdecydowano się na wprowadzenie nowego systemu kompensacji szkód wynikających ze zdarzeń medycznych. Celem artykułu jest analiza zmian w pozasądowym modelu kompensacji szkód medycznych, a także zwrócenie uwagi kadry zarządzającej i osób wykonujących zawody medyczne na aktualne rozwiązania prawne w tym zakresie.

Metody przeglądu:
Pracę przygotowano na podstawie literatury prawnej, informacji zawartych w polskim Systemie Informacji Prawnej „LEX” oraz Systemie Aktów Prawnych znajdującym się na pod adresem: https://isap.sejm.gov.pl/.

Opis stanu wiedzy:
Z uwagi na potrzebę odciążenia sądów postępowaniami w sprawie odszkodowań w sektorze medycznym oraz stworzenia szybszych i tańszych rozwiązań prawnych ustawodawca zdecydował się na wprowadzenie alternatywnego trybu dochodzenia roszczeń. Szybko okazało się, że nie wszystkie cele udało się zrealizować. W następstwie prac legislacyjnych znowelizowano Ustawę o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, na mocy której od 6 września 2023 roku funkcjonuje nowy model pozasądowego kompensowania szkód doznanych przez pacjentów w wyniku zaistnienia zdarzenia medycznego.

Podsumowanie:
Wprowadzony niedawną nowelizacją Ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta tryb pozasądowego dochodzenia roszczeń opiera się na instytucji Rzecznika Praw Pacjenta i Funduszu Kompensacyjnym Zdarzeń Medycznych. Przyjęte rozwiązania mają usprawnić system pozasądowego dochodzenia roszczeń. Analiza wprowadzonych zmian prowadzi do pozytywnej oceny nowego modelu, jednakże nie wszystkie błędy ograniczające jego efektywność udało się ustawodawcy wyeliminować.


Introduction and objective:
An out-of-court model of pursuing medical claims became effective on 1 January 2012. The legislator had hopes to reduce costs and simplify the proceedings in medical cases. Not all of the objectives were achieved, therefore, it was necessary to amend the model introduced in 2012. The purpose of this article is to analyse the changes in the out-of-court model of pursuing claims made in 2023, as well as to ensure the staff that manages healthcare entities and medical personnel pay attention to the current legal solutions.

Review methods:
This thesis was written based on the data contained in the Polish System of Legal Information called “LEX”, the Online System of Legal Acts available at https://isap.sejm.gov. pl/

Brief description of the state of knowledge:
Due to the need to relieve common courts of proceedings on compensation in the healthcare, and to offer a faster and cheaper alternative for patients, the legislator decided to introduce a procedure for pursuing claims under Polish law. However, in time, it turned out that not all the objectives set before that model were achieved. Therefore, a change was necessary. The Act on Patient Rights and the Patient Rights Ombudsman was revised, resulting in a new model of out-of-court compensation for damages incurred by patients arising from medical events introduced to the Polish law.

Summary:
The out-of-court proceedings for pursuing medical claims, introduced with the recent amendment to the Act on Patient Rights and the Patient Rights Ombudsman, is based on the institution of the Patient Rights Ombudsman and the Medical Event Compensation Fund. Analysis of the introduced changes leads to a positive evaluation of the new model, however, not all errors limiting its effectiveness were eliminated by the legislator.

Gałęska-Śliwka A, Śliwka M. Pozasądowy tryb dochodzenia roszczeń medycznych na tle nowelizacji Ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta. Med Og Nauk Zdr. 2024; 30(1): 25–33. doi: 10.26444/monz/183054
 
REFERENCJE (48)
1.
Uzasadnienie do projektu ustawy o zmianie ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta oraz niektórych innych ustaw, VI Kadencja, druk sejmowy nr 3488, p. 2.
 
2.
DzU 2011 r. Nr 113, poz. 660.
 
3.
Uzasadnienie do projektu ustawy o zmianie ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta oraz niektórych innych ustaw, VI Kadencja, druk sejmowy nr 3488, p. 7.
 
4.
Frąckowiak H. Postępowanie przed Wojewódzką Komisją do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych. C.H. Beck; 2016.
 
5.
Sadowska J. Postępowanie przed wojewódzką komisją do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych. Currenda; 2016.
 
6.
Sadowska J. Postępowanie przed wojewódzkimi komisjami do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych – wybrane problemy. Przegląd Prawa Medycznego. 2021;3–4:129–148.
 
7.
Serwach M. Ubezpieczenia z tytułu zdarzeń medycznych w teorii i praktyce. Prawo Asekuracyjne. 2012;4:14.
 
8.
Śliwka M. Wybrane czynniki determinujące działalność wojewódzkich komisji orzekających o zdarzeniach medycznych. Prawo i Medycyna. 2012; 3–4:13.
 
9.
Zduński I. Zdarzenie medyczne – błąd medyczny w „nowej szacie”. In: Zdoliński I, editor. Oblicza Temidy. Aspekty prawne ochrony zdrowia. Bydgoszcz; 2013. p. 48.
 
10.
Kowalewski E, Śliwka M, Wałachowska M. Kompensacja szkód wynikających z „błędów medycznych”. Ocena projektowanych rozwiązań prawnych. Prawo i Medycyna. 2010;4:25.
 
11.
Serwach M. Ubezpieczenia z tytułu zdarzeń medycznych w teorii i praktyce. Prawo Asekuracyjne. 2012;4:7.
 
12.
Bagińska E. Alternatywne modele kompensacji szkód wyrządzonych przy leczeniu – analiza porównawcza. In: Bagińska E, editor. System prawa medycznego. Tom 5. Warszawa; 2021. p. 91–96.
 
13.
Gąska M. Art. 67m, teza 1. In: L. Boska, editor. Ustawa o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta. Komentarz. Warszawa; 2020.
 
14.
Syroka-Marczewska K, Winciunas PA. Postępowanie przed wojewódzkimi komisjami do spraw zdarzeń medycznych. In: System Prawa Medycznego. Tom III. Warszawa; 2021. p. 1029–1038.
 
15.
Lipińska-Krupa K. Dochodzenie odszkodowania w trybie pozasądowym. In: Bagińska E, editor. System prawa medycznego. Tom 5. Warszawa; 2021. p. 952–955.
 
16.
Bączyk-Rozwadowska K. Koncepcja no fault compensation a polski system kompensacji szkód doznanych w następstwie zdarzeń medycznych. In: Haberko J, Olejniczak A, Pyrzyńska A, Sokołowska A, editor. Współczesne problemy prawa zobowiązań. Warszawa; 2015. p. 79.
 
17.
Gąska M. Art. 67m, teza 1. In: L. Boska, editor. Ustawa o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta. Komentarz. Warszawa;
 
18.
Bagińska E. Działalność wojewódzkich komisji do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych a wykonywanie władzy publicznej. In: Kowalewski E, editor. Kompensacja szkód wynikłych ze zdarzeń medycznych. Problematyka cywilnoprawna i ubezpieczeniowa. Toruń; 2011. p. 155.
 
19.
NIK informacja o wynikach kontroli „Pozasądowe dochodzenie roszczeń przez pacjentów”, KZD. 430.005.2018, Nr ewid. 163/2018/P/18/057/KZD.
 
20.
DzU 2013, poz. 750.
 
21.
Lipińska-Krupa K. Dochodzenie odszkodowania w trybie pozasądowym. In: Bagińska E, editor. System prawa medycznego. Tom 5. Warszawa; 2021. p. 943–955.
 
22.
NIK informacja o wynikach kontroli „Pozasądowe dochodzenie roszczeń przez pacjentów”, KZD. 430.005.2018, Nr ewid. 163/2018/P/18/057/KZD. p. 15.
 
23.
Kosztowne orzekanie w sprawie zdarzeń medycznych. https://politykazdrowotna.com/... (access: 2023.07.15).
 
24.
Kaźmierczak M. Praktyczne problemy działania polskiego systemu alternatywnego dochodzenia roszczeń pacjentów z tytułu zdarzeń medycznych. Wiadomości Ubezpieczeniowe. 2020;3:58–59.
 
25.
Bączyk K. Odpowiedzialność cywilna za szkody wyrządzone przy leczeniu. TNOiK, 2013.
 
26.
Farrell AM, Devaney S, Dar A. No-Fault compensation schemes for medical injury: A review. https://deliverypdf.ssrn.com/d....
 
27.
Analiza modelu Funduszu kompensacyjnego Zdarzeń Medycznych zaproponowanego w projekcie ustawy o jakości w opiece zdrowotnej i bezpieczeństwie pacjenta na tle porównawczym. https://logos-europa.org/wp-co... (access: 2023.08.31).
 
28.
Stefanek K. Komisje wojewódzkie do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych. Państwo i Społeczeństwo. 2015;1:98–99.
 
29.
Świątek K. Pozasądowe prawne modele kompensacji szkód medycznych – analiza prawno-porównawcza. Studia Prawa Publicznego. 2023;1:130–135. http://doi.org/10.14749/spp.20....
 
30.
DzU 2023, poz. 1545.
 
31.
Świątek K. Pozasądowe prawne modele kompensacji szkód medycznych- analiza prawno-porównawcza. Studia Prawa Publicznego. 2023;1:133. http://doi.org/10.14749/spp.20....
 
32.
DzU 2013, poz. 75.
 
33.
Projekt ustawy o jakości w opiece zdrowotnej i bezpieczeństwie pacjenta. https://legislacja.rcl.gov.pl/... (access: 2023.10.05).
 
34.
Ziemiak MP. Postępowanie przed wojewódzkimi komisjami do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych. In: Kowalewski E, editor. Kompensacja szkód wynikłych ze zdarzeń medycznych. Problematyka Cywilnoprawna i ubezpieczeniowa. Toruń; 2011. p. 170–171.
 
35.
Por. Drozdowska U. Obiektywizacja odpowiedzialności deliktowej podmiotów leczniczych — przyczynek do dyskusji na tle wybranych orzeczeń sądowych. PUG. 2021;12:31.
 
36.
Nesterowicz M, Wałachowska M. Odpowiedzialność za szkody wyrządzone przy leczeniu w związku z nowym pozasądowym systemem kompensacji szkód medycznych. In: Kowalewski E, editor. Kompensacja szkód wynikłych ze zdarzeń medycznych. Problematyka Cywilnoprawna i ubezpieczeniowa. Toruń; 2011. p. 24.
 
37.
t.j.: DzU 2023.1516.
 
38.
t.j.: DzU 2022.2702.
 
39.
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 4 maja 2017 r. (I ACa 1396/16).
 
40.
Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 lutego 2010 r. (V CSK 287/09), LEX nr 786561.
 
41.
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 15 maja 2015 r. (I ACa 1077/14), LEX nr 1733648.
 
42.
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 19 marca 2015 r. (I ACa 1219/14), LEX nr 1665829.
 
43.
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 25 listopada 2019 r. (I ACa 197/18), LEX nr 2877562.
 
44.
II CR 543/70, OSNC 1971/7–8/136.
 
45.
IV CSK 431/12, LEX nr 1275006.
 
46.
I CSK 589/18 http://www.sn.pl/sites/orzeczn... (access: 2023:09.12).
 
47.
Chojnacki J, Karkowska D. Podstawa odpowiedzialności szpitala. In: O zdarzeniach medycznych. ABC Wolters Kluwer; 2014.
 
48.
DzU 2023 poz. 1692.
 
eISSN:2084-4905
ISSN:2083-4543
Journals System - logo
Scroll to top