PRACA ORYGINALNA
Komunikacja lekarzy i pielęgniarek z pacjentami jako jeden z mierników jakości świadczonych usług medycznych
Więcej
Ukryj
1
Zakład Medycyny Społecznej, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Polska
Autor do korespondencji
Anna Agnieszka Warczyńska
Zakład Medycyny Społecznej, Wydział Nauk o Zdrowiu,
Uniwersytet Medyczny w Łodzi, ul. Żeligowskiego 7/9, 90-752 Łódź, Polska
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Wprowadzenie i cel:
Sposób komunikacji z pacjentami wpływa na jakość usług zdrowotnych i satysfakcję pacjentów
z leczenia. Okazywanie empatii, wyjaśnianie procedur i aktywne słuchanie sprzyjają przestrzeganiu zaleceń oraz bezpieczeństwu terapii. Celem pracy była ocena roli komunikacji lekarzy i pielęgniarek z pacjentami w wybranych placówkach podstawowej opieki zdrowotnej (POZ) w województwie łódzkim oraz ustalenie, na ile jakość komunikacji jest miernikiem jakości usług medycznych
Materiał i metody:
Badanie przeprowadzono w trzech losowo wybranych placówkach POZ-u w okresie od marca 2019 roku
do marca 2020 roku. Zastosowano w nim kwestionariusz PASAT POZ1 oraz ankietę autorską. Zanonimizowane dane z 1118 wypełnionych ankiet przeanalizowano z użyciem pakietu SPSS Statistics v. 29.0.
Wyniki:
Przeprowadzone badanie potwierdziło dominujący wpływ komunikacji lekarzy i pielęgniarek na zaufanie i satysfakcję pacjentów. W placówce POZ-u Poddębice 67% opinii na temat komunikacji z personelem medycznym określiło ją jako „bardzo dobrą”. Korelacje rang Spearmana r_s = 0,62–0,68 wykazały kluczową rolę okazywania empatii pacjentom przez personel medyczny i edukacji zdrowotnej wśród chorych, a długie kolejki na wizytę u lekarza (r_s = –0,35) wyraźnie obniżały zadowolenie pacjentów z leczenia. Rekomenduje się intensyfikację edukacji lekarzy i pielęgniarek w zakresie komunikacji interpersonalnej.
Wnioski:
Właściwa komunikacja lekarzy i pielęgniarek z pacjentami sprzyja lepszemu przestrzeganiu przez chorych zaleceń i zwiększa ich zaufanie do zespołu medycznego. Zróżnicowanie poziomu komunikacji w badanych placówkach POZ-u wskazuje na potrzebę prowadzenia systematycznych szkoleń z kompetencji interpersonalnych oraz optymalizacji czasu oczekiwania na wizytę lekarską. Uzyskane wyniki potwierdzają, że komunikacja powinna stanowić priorytetowy miernik jakości w zarządzaniu placówkami ochrony zdrowia, a jej poprawa może istotnie wpłynąć na satysfakcję pacjentów z leczenia.
Introduction and objective:
The way of communication with patients affects both the quality of healthcare services and
patient satisfaction. Empathy, clear explanation of procedures, and active listening encourage adherence to medical recommendations and enhance therapy safety. The aim of this study was to assess the role of doctor-patient and nursepatient communication in selected primary healthcare centres, and to determine to what extent the quality of communication serves as a measure of service quality.
Material and methods:
The study was conducted from March 2019 – March 2020 in three randomly selected primary healthcare centres. The PASAT POZ1 questionnaire and an author-designed survey were used. Anonymous data from 1,118 completed questionnaires were analyzed using SPSS Statistics 29.0.
Results:
The study confirmed the predominant effect of communication with doctors and nurses on patient trust
and satisfaction. In the Poddębice centre, 67% of assessments of medical staff communication were rated as ‘very good’” Spearman’s rank correlations (r_s=0.62–0.68) indicated the
key role of empathy and health education, whereas long queues for doctor appointments (r_s=–0.35) significantly lowered patient satisfaction. It is recommended to intensify pro-health education and develop soft skills among medical staff in primary healthcare centres.
Conclusions:
Proper communication by doctors and nurses promotes better adherence to recommendations and
increases trust in the medical team. Variations in the level of communication observed in the studied centres indicate the need for systematic training in interpersonal skills and optimization of appointment times. The findings confirm that communication should be a priority measure in healthcare management and its improvement may exert a significant effect on patient satisfaction with treatment.
REFERENCJE (22)
1.
Kamiński K. Zarządzanie jakością w podmiotach leczniczych. Wydawnictwo ABC; 2018. s. 25–26.
2.
Włodarczyk C. System opieki zdrowotnej w Polsce. Perspektywa pacjenta. Wydawnictwo PZWL; 2017. s. 114–117.
3.
Smith M, Clarke A. Patient-centred communication in primary care: a systematic review. J Prim Health Care. 2019;12(3):15–27.
4.
Kowalski T, Nowak M. Znaczenie komunikacji w pracy zespołów medycznych. Med Prakt. 2019;3(2):15–28.
5.
Smith JA, Taylor P. Patient-centered communication in modern healthcare. Int J Health Sci. 2020;12(4):112–115.
6.
World Health Organization. Communication in healthcare: a policy brief. WHO; 2016. s. 25–29.
7.
Miller L, Grant R. Improving interpersonal skills of medical staff. BMC Med Educ. 2017;17(1):48–52.
8.
James B, Froelicher E. Communication patterns in clinical nursing. Clin Nurs Res. 2021;30(3):217–223.
9.
Kwiatkowska A, Dróżdż W. Znaczenie empatii w kontaktach lekarz–pacjent. Zdrow Publiczne. 2016;126(2):35–40.
10.
Andersson H, Petersson K. Challenges of nurse-patient communication in multicultural settings. Nurs Reflect Pract. 2018;9(1):6–12.
11.
Chen Y, Li L. The role of nonverbal cues in doctor-patient interactions. J Health Commun. 2020;25(2):72–80.
12.
Centrum Monitorowania Jakości w Ochronie Zdrowia. Standardy akredytacyjne dla podstawowej opieki zdrowotnej. CMJ; 2019. s. 33–34.
13.
Warchoł K, Duda T. Współpraca pielęgniarek i lekarzy a poziom bezpieczeństwa pacjentów. Pielęg Pol. 2016;4(62):97–105. s. 98–100.
14.
Novak M, Piechota R. Standardy komunikacji w pielęgniarstwie – przegląd literatury. Pielęg XXI w. 2017;16(2):15–21.
15.
Johnson F, Tickle S. Nurses as patient educators in chronic disease management. J Adv Nurs. 2016;72(2):243–247.
16.
Marques P, Santos R. Emotional strain in nursing practice: significance of communication. Eur J Nurs Sci. 2021;14(1):298–307.
17.
Górska E, Przybylski J. Wpływ komunikacji personelu medycznego na proces powrotu do zdrowia pacjentów. Zdrow Publiczne i Zarządzanie. 2019;17(1):94–101.
18.
Kaczmarek J, Waszkiewicz A, Walczak B, et al. Komunikacja lekarz–pacjent w aspekcie satysfakcji z leczenia w POZ. Fam Med Prim Care Rev. 2018;20(2):233–239.
19.
Gajewski P, Szczeklik A. Interna Szczeklika. Kraków: Medycyna Praktyczna; 2021. s. 99–102.
20.
Edgman-Levitan S, Schoenbaum SC. Patient experience and satisfaction: essential but not the whole picture. Health Aff. 2020;39(2):23–31.
21.
Johnson F, Tickle S. Nurses as patient educators in chronic disease management. J Adv Nurs. 2016;72(2):244–246.
22.
Roux A, Jefferson B. Measuring patient adherence through communication metrics. Patient Prefer Adherence. 2019;13:10–15.