PL EN
PRACA ORYGINALNA
Choroby przenoszone przez kleszcze – sytuacja epidemiologiczna w województwie pomorskim
 
Więcej
Ukryj
1
Polskie Towarzystwo Zdrowia Publicznego
 
2
Zakład Zdrowia Publicznego, Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie
 
 
Med Og Nauk Zdr. 2012;18(2):93-99
 
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Wstęp:
Dużo uwagi przywiązuje się ostatnio do chorób przenoszonych przez kleszcze. Najbardziej rozpowszechnionymi chorobami z tej grupy są: borelioza z Lyme (BL) oraz kleszczowe zapalenie mózgu (KZM). W publikacji scharakteryzowano dwie główne choroby odkleszczowe, przedstawiono ich kliniczne kryteria oraz objawy, diagnostykę, leczenie oraz omówiono skuteczną szczepionkę zapobiegającą KZM. Celem pracy było omówienie dostępnych danych epidemiologicznych dotyczących KZM oraz BL dla województwa pomorskiego, obejmujących lata 2006–2010.Borelioza oraz kleszczowe zapalenie mózgu są najważniejszymi chorobami przenoszonymi drogą wektorową w Europie. W Polsce głównymi wektorami przenoszącymi wirus kleszczowego zapalenia mózgu oraz bakterie Borrelia burgdorferi są kleszcze Ixodes ricinus. Kleszcze przenoszą z zakażonych małych zwierząt liczne patogeny, które powodują niebezpieczne następstwa. Wymienione choroby odkleszczowe mogą prowadzić do powikłań układu neurologicznego, krwionośnego i stawów. Rozszerzanie obszarów endemicznych KZM oraz BL, obserwowane w ostatnich latach, związane jest z globalnym ociepleniem, zmianą stylu życia oraz zmianą sposobu użytkowania gruntów. Przypuszczalnie to właśnie opisane czynniki mają decydujący wpływ na przenoszenie biologicznych wektorów chorób odkleszczowych oraz patogenów. Ponadto coraz częściej odnotowuje się obecność kleszczy na terenie miast oraz terenów uprzemysłowionych, gdzie ryzyko zakażenia jest porównywalne do ryzyka obszarów leśnych. Dodatkowym problemem jest brak szczepionki przeciwko boreliozie. Borelioza z Lyme (BL) oraz kleszczowe zapalenie mózgu (KZM) stanowią szeroko rozpowszechniony problem zdrowia publicznego, który wymaga skutecznego nadzoru. Jest to niezmiernie istotne w ocenie ryzyka infekcji tych chorób w Polsce i na świecie.


Introduction:
Much attention has recently been paid to tick-borne diseases. The most prevalent diseases are Lyme borreliosis (LB) and tick-borne encephalitis (TBE). In this review, the general characteristics of both diseases are presented, including clinical signs and symptoms, diagnosis, and treatment; an effective vaccine is also discussed which would effectively prevent TBE. The objective of the study was an overview of the available epidemiological data on TBE and LB in the Pomeranian Region of Poland, collected during the period 2006–2010.LB and TBE are the most important vector-borne diseases in Europe. In Poland, the principal vectors of TBE virus and Borrelia burgdorferi bacterium are hard ticks Ixodes ricinus. Ticks may transmit numerous pathogens which produce threatening results, from infected small animals to humans,. The diseases may lead to severe complications of the neurological system, the heart, and the joints. The expansion of endemic areas of TBE and BL has been noticed during recent years, along with global warming, change of the life style and changes in land usage. There is speculation that this is due to the factors affecting the vector biology of the ticks and pathogen transmissions. The ticks are increasingly found in cities and industrial areas, where the risk of infection is comparable to that in the forest areas. An additional problem is the lack of a vaccine against LB.Lyme borreliosis (LB) and tick-borne encephalitis (TBE) are an expanding public health problem that requires our forceful epidemiological supervision. It is important to evaluate the risk of infection by these diseases in Poland and worldwide. Key words: ticks, borreliosis, tick-borne encephalitis, epidemiology, Pomeranian Region of Poland

 
REFERENCJE (24)
1.
Wojcik-Fatla A, Szymańska J, Buczek A. Choroby przenoszone przez kleszcze. Część I. Ixodes ricinus jako rezerwuar i wektor patogenów. Zdr Publ. 2009; 119 (2): 213-216.
 
2.
Wojcik-Fatla A, Szymańska J, Buczek A. Choroby przenoszone przez kleszcze. Część II. Patogeny Borrelia burgdorferi, Anaplasma phagocytophilum, babusia microti. Zdr Publ. 2009; 119 (2): 217-222.
 
3.
Zając W, Wojcik‑Fatla A, Szymańska J. Zakażenie kleszczy Ixodes ricinus Bartonella spp. W makroregionie lubelskim. Zdr Publ. 2009; 119 (4): 403-407.
 
4.
Cisak E, Chmielewska-Badora J, Zwoliński J, Dutkiewicz J. Choroby przenoszone przez kleszcze: Cz.I. Występowanie i biologia kleszczy, kleszczowe zapalenie mózgu, borelioza z Lyme. Med Oglna 2008; 14 (2): 145-159.
 
5.
Makowka A, Gut W, Stefanoff P. Obecność RNA wirusa kleszczowego zapalenia mozgu w kleszczach Ixodes ricinus jako narzędzie oceny zasięgu obszarów endemicznych i czułości nadzoru nad zachorowaniem na KZM. Przegl Epidemiol. 2009; 63: 377-380.
 
6.
Kollaritsch H, Chmelik V, Dontsenko I, Grzeszczuk A, Kondrasiuk M, Usonis V. et al. The current prospective on tick-borne encephalitis awareness and prevention In six Central and Ekstern European countries: Report from a meeting of experts convened to discuss TBE In their region. Vaccine 2011; 29: 4556-4564.
 
7.
Lindgren E, Jaensos TGT. Lyme borreliosis in Europe: influences of climate and climate change, epidemiology, ecology and adaptation measure. WHO 2006.
 
8.
Gray JS, Dautel H, Esterada-Pena A, Kahl O, Lingrren E. Effects of climate change on ticks and tick-borne diseases in Europe. Interdisciplinary Perspectives on Infectious Diseases. 2009: 1-12.
 
9.
Dziubek Z. Choroby zakaźne i pasożytnicze, wyd.III, PZWL, Warszawa, 2003.
 
10.
Magdzik W, Naruszewicz-Lesiuk D, Zieliński A. Choroby zakaźne i pasożytnicze – epidemiologia i profilaktyka, wyd. IV, Alfa medica Press, Bielsko-Biała, 2004.
 
11.
Strzelczyk JK, Wiczkowski A, Spausta G, Ciarkowska J, Ziob-Zalewska M, Izdebska-Straszak G, et al. Obecność krętkow Borrelia burgdorferi sensu lato u kleszczy Ixodes ricinus na terenach rekreacyjnych okolic tarnowskich gor i Zabrza w latach 2001-2003. Przegl Epidemiol. 2006; 60: 589-595.
 
12.
Piesman J, Gern L. Lyme borreliosis in Europe and North America, Parasitology, 2004; 129: 191-220.
 
13.
Duszczyk E, Kowalik-Mikołajewska B. Zakażenia Borrelia burgdorferi u dzieci – doświadczenia własne. Przegl Epidemiol. 2001; 55: 511-515.
 
14.
Chodynicka B, Flisiak I, Łukaszuk C, Bułhak V. Odległe następstwa boreliozy z Lyme. Przegl Epidemiol. 1997; 51 (4): 445-449.
 
15.
Grzesik P, Oczko-Grzesik B, Kępa L. Objawy kardiologiczne w przebiegu boreliozy z Lyme, Przegl Epidemiol. 2004; 58: 589 596.
 
16.
Witecka-Knysz E, Klimczak M, Lakwa K, Żajkowska J, Pancewicz S, Kondrusik M, i in. al. Borelioza: dlaczego diagnostyka jest taka trudna?, Diagnosta Laboratoryjny, 2007: 1-4.
 
17.
Aguero-Rosenfeld ME, Wang G, Schwartz I, Wormser GP. Diagnosis of Lyme Borreliosis. Clinical Microbiology Reviews 2005; 18: 484-509.
 
18.
Pancewicz SA, Hermanowicz-Szpakowicz T, Kondrusik M, Zajkowska J, Grygorczuk S, Świerzbińska R. i in. Powikłania kleszczowego zapalenia mozgu w 15-letniej obserwacji kliniki chorob zakaźnych i neuroinfekcji AMB. Przegl Epidemiol. 2006; 60: 92-101.
 
19.
Juchnowicz D, Tomczak AA, Rudnik-Szałaj I, Konarzewska B. Epidemiologia i zapobieganie zachorowaniu na kleszczowe zapalenie mozgu, Annales UMCS sectioD Medicine 2004; 59: 406-410.
 
20.
Mansfield KL, Johnson N, Phipps LP, Stephenson JR, Fooks AR, Solomon T. Tick-borne encephalitis virus- a review of an emerging zonosis. J Gen Virol. 2009; 90: 1781-1794.
 
21.
Stefanoff P, Rosińska M, Zieliński A. Epidemiologia chorób przenoszonych przez kleszcze w Polsce. Przegl Epidemiol. 2006; 60: 151-159.
 
22.
Suss J. Tick-borne encephalitis in Europe and beyond-the epidemiological situation as of 2007. Eurosurveillance 2008; 13: 4-6.
 
23.
 
24.
Czernecki S. Borelioza – choroba kontrowersyjna. Zarys problemu. http://hylostet.pl/igm/article...: 2011.10.12).
 
eISSN:2084-4905
ISSN:2083-4543
Journals System - logo
Scroll to top