PL EN
PRACA PRZEGLĄDOWA
Rola położnej rodzinnej w Polsce
 
Więcej
Ukryj
1
Samodzielna Pracownia Umiejętności Położniczych, Uniwersytet Medyczny w Lublinie
 
 
Med Og Nauk Zdr. 2013;19(3):272-278
 
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Wprowadzenie:
Zawód położnej zajmuje centralne miejsce w opiece położniczo – ginekologicznej. Ma jasno określony prawem zakres obowiązków i kompetencji. Pomimo, że funkcje zawodowe i rola położnych ewaluowały na przestrzeni wieków, to położne nadal zapewniają holistyczną opiekę przedkoncepcyjną, opiekę podczas ciąży, porodu i połogu, w schorzeniach ginekologiczno-onkologicznych oraz opiekę nad noworodkiem i niemowlęciem do ukończenia 6 tygodnia życia. Opieka położnej podstawowej opieki zdrowotnej (poz) jest ukierunkowana na całą rodzinę. Ten swoisty patronat nad rodziną, potrzebny jest nie tylko w szpitalu, ale również w środowisku domowym.

Cel pracy:
Przedstawienie roli i zadań położnej rodzinnej w Polsce.

Skrócony opis stanu wiedzy:
Wzrost znaczenia promocji zdrowia i zainteresowania wpływem środowiska na stan zdrowia, wzmocniły pozycję położnej środowiskowej/rodzinnej. Położne podstawowej opieki zdrowotnej wypełniają założone dla tego zawodu zadania w ramach funkcji z zakresu opieki, promowania zdrowia i profilaktyki chorób, diagnostyki, pielęgnacji, leczenia, rehabilitacji, nauczania zawodu położnej, prowadzenia prac naukowo – badawczych w dziedzinie opieki położniczej, kierowania pracą zawodową pielęgniarek i położnych, przygotowania, organizowania i nadzoru nad udzielaniem świadczeń zdrowotnych w ramach zatrudnienia na stanowiskach administracyjnych, sprawowania funkcji lub wykonywania pracy na rzecz samorządu zawodowego. Na zakres poszczególnych świadczeń wykonywanych przez położną podstawowej opieki zdrowotnej mają wpływ różne czynniki.

Podsumowanie:
Priorytety polityki zdrowotnej oraz potrzeby zdrowotne, jakie wyodrębniają się na tle naszego społeczeństwa określają udział położnych w realizacji świadczeń zdrowotnych w różnych obszarach działania ochrony zdrowia. Jednocześnie istnieje konieczność rozszerzania zadań zawodowych położnych w zakresie promocji, profilaktyki, opieki nad dziećmi, kobietami i całymi rodzinami, w zdrowiu i podczas choroby, opieki nad przewlekle chorymi i ludźmi starszymi, a także wspierania środowisk z problemami społecznymi, co jest determinowane względami organizacyjnymi i ekonomicznymi.


Introduction:
The profession of a midwife takes a central position in obstetric – gynaecological care. It has clearly defined legal responsibilities and powers. Although the occupational functions and the role of a midwife evolved over the centuries, midwives continue to provide holistic pre-conceptual care during pregnancy, childbirth and postpartum, and in the gynaecologic oncology care of newborns and infants until the second month of life. Care provided by the primary health care (PHC) midwife is aimed at the whole family. This is a kind of patronage of the family, necessary not only in hospitals but also in the home environment.

Objective:
Presentation of the role of family midwife in Poland.

Brief description of state of the art:
The rise of interest in health promotion and environmental influences on health strengthened the position of environmental and family midwives. Primary health care midwives complete tasks set up for their position, that is: promotion of healthy lifestyle and disease prevention, diagnosis, care, treatment, rehabilitation, teaching the midwife profession, conduct of scientific research in the field of maternity care, managing the work of professional nurses and midwives. The range of individual services provided by a midwife is influenced by different factors.

Summary:
Priorities of health policy and health needs that can be distinguished in our society›s background define midwives› participation in the implementation of health services in different areas of health care. At the same time, there is a need to extend the professional tasks of midwives in the fields of promotion, prophylaxis, child care, care of women and their families while they are healthy or ill, care for the chronically ill and elderly, and also support for environments with social problems, which is determined by the organizational and economic aspects.

REFERENCJE (23)
1.
Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 roku o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych – art. 5. Dz. U. 2004 Nr 210 poz. 2135 z późn. zm.
 
2.
Materiały pomocnicze do kształcenia w zawodzie położna 323 [02] – 3-letni cykl kształcenia. Centrum Edukacji Medycznej. Wydział Programów i Metod Nauczania. Warszawa 1999, s. 13. (maszynopis).
 
3.
Biskupska M, Niewiadomski TJ. Współpraca położnych podstawowej opieki zdrowotnej z podmiotami świadczącymi opiekę nad kobietami, noworodkami i niemowlętami do drugiego miesiąca życia. Probl Pielęg. 2009; 17(4): 301–5.
 
4.
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 kwietnia 2010 roku w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności dla potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania – Załącznik klasyfikacja zawodów i specjalności. Dz. U. 2010 Nr 82 poz. 537.
 
5.
Najwyższa Izba Kontroli Delegatura w Krakowie. Informacja o wynikach kontroli realizacji zadań położnych środowiskowych w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej. Kraków 2011: 5–33.
 
6.
Ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej. Dz. U. 2011 Nr 112 poz. 654 z późn. zm.
 
7.
Biuletyn Statystyczny Ministerstwa Zdrowia. Centrum Systemów Informacyjnych Ochrony Zdrowia, Warszawa 2011r.
 
8.
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 22 października 2010 roku zmieniające rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej – Załącznik nr 3. (Dz. U. 2010 r. Nr 208 poz. 1376).
 
9.
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 20 października 2005 roku w sprawie zakresu zadań lekarza, pielęgniarki i położnej podstawowej opieki zdrowotnej – Załącznik nr 2. (Dz. U. 2005 r. Nr 214 poz.1816).
 
10.
Krysa J. Funkcje założone, rzeczywiście pełnione i postulowane przez położne zatrudnione w podstawowej opiece zdrowotnej. Maszynopis pracy magisterskiej napisanej pod kierunkiem dr n. med. G. Iwanowicz- -Palus, UM Lublin 2007.
 
11.
Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 roku o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych – art. 56. Dz. U. 2004 Nr 210 poz. 2135 z późn. zm.
 
12.
Zarządzenie Nr 85/2011/DSOZ Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 17 listopada 2011 r. w sprawie określenia warunków zawierania i realizacji umów o udzielanie świadczeń w rodzaju: podstawowa opieka zdrowotna.
 
13.
Zarządzenie Nr 86/2012/DSOZ Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 5 grudnia 2012 r. zmieniające zarządzenie w sprawie określenia warunków zawierania i realizacji umów o udzielanie świadczeń w rodzaju: podstawowa opieka zdrowotna.
 
14.
Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 20 września 2012 roku w sprawie standardów postępowania medycznego przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych z zakresu opieki okołoporodowej sprawowanej nad kobietą w okresie fizjologicznej ciąży, fizjologicznego porodu, połogu oraz opieki nad noworodkiem Dz. U. 2012 poz. 1100.
 
15.
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 21 grudnia 2010 r. w sprawie rodzajów i zakresu dokumentacji medycznej oraz sposobu jej przetwarzania (Dz. U. 2010 Nr 252, poz. 1697).
 
16.
Jędrzejewska L. Opieka nad matką i dzieckiem w Polsce. Mag Pielęg- Położ. 2003; 4: 34–5.
 
17.
Dyrektywa 2005/36/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 września 2005 r. w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych (tekst mający znaczenie dla EOG), Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej, L 255/22 PL, 30.9.2005, L255: 22–142.
 
18.
Ustawa z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej. Dz. U. 2011 Nr 174, poz. 1039.
 
19.
Fiedorczuk I, Marcinowicz L, Chlabicz S. Rola położnej rodzinnej w środowiskowej opiece zdrowotnej nad noworodkiem – dokumentacja procesu pielęgnowania. Pielęg. XXI w 2011; 3(36): 27–34.
 
20.
Kowalczyk-Nowakowska J, Dmoch-Gajzlerska E. Zadania położnej środowiskowo-rodzinnej. Położ Nauka Prakt. 2009; 4(8): 48 51.
 
21.
Krzyżaniak A, Stawińska-Witoszyńska B. Wybrane mierniki stanu zdrowia w planowaniu profilaktyki i promocji zdrowia w pracy położnych (w środowisku rodzinnym). Probl Hig Epidemiol. 2006; 87(4): 284–6.
 
22.
Deklaracja Monachijska, Pielęgniarki i położne na rzecz zdrowia, WHO Europa, 17 czerwca 2000.
 
23.
Kołtunowicz M, Bączek G. Samodzielność położnych. Mag Pielęg Położ. 2005; (5): 36.
 
eISSN:2084-4905
ISSN:2083-4543
Journals System - logo
Scroll to top