PRACA ORYGINALNA
Ocena akceptacji choroby i satysfakcji z życia pacjentów z nieswoistymi chorobami zapalnymi jelit z uwzględnieniem czynników socjodemograficznych i klinicznych
1
Katedra Nauk Społecznych i Medycznych, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Collegium Medicum w Bydgoszczy, Polska
2
10 Wojskowy Szpital Kliniczny z Polikliniką w Bydgoszczy, Polska
Autor do korespondencji
Halina Zielińska-Więczkowska
Katedra Nauk Społecznych i Medycznych, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Collegium Medicum w Bydgoszczy, ul. Świętojańska 20, 85-077, Bydgoszcz, Polska
Katedra Nauk Społecznych i Medycznych, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Collegium Medicum w Bydgoszczy, ul. Świętojańska 20, 85-077, Bydgoszcz, Polska
Med Og Nauk Zdr. 2021;27(3):306-311
SŁOWA KLUCZOWE
akceptacja chorobysatysfakcja z życiachoroba Leśniowskiego-Crohnawrzodziejące zapalenie jelita grubego
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Wprowadzenie i cel pracy:
Nieswoiste choroby zapalne jelit mają charakter przewlekły, a zatem chorzy muszą zmagać się z nimi do końca życia. Ten problem zdrowotny dotyczy często osób młodych. Celem badań była ocena poziomu akceptacji choroby i satysfakcji z życia pacjentów cierpiących na nie-swoiste choroby zapalne jelit, w tym chorobę Leśniowskiego-Crohna i wrzodziejące zapalenie jelita grubego, oraz wykazanie współzależności z czynnikami socjodemograficznymi i klinicznymi.
Materiał i metody:
Badaniem objęto 90 osób w wieku po-wyżej 18 lat – pacjentów Klinicznego Oddziału Gastroen-terologicznego i Poradni Chorób Jelit, zlokalizowanych na terenie dwóch bydgoskich szpitali. Przeprowadzono je metodą sondażu diagnostycznego z zastosowaniem Skali Akceptacji Choroby (AIS), Skali Satysfakcji z Życia (SWLS) oraz autorskiego kwestionariusza ankiety zawierającego dane socjodemograficzne i kliniczne.
Wyniki:
Średni wynik punktowy na skali AIS wyniósł 26,62 ± 6,83 pkt, a na skali SWLS 20,10 ± 5,57 pkt. Wykazano występowanie korelacji pomiędzy poziomem akceptacji choroby a satysfakcją życiową (r = 0,60; p < 0,001). Mężczyzn cecho-wał istotnie wyższy poziom akceptacji choroby niż kobiety (28,20 ± 6,33 vs 25,11 ± 7,01; p = 0,031). Występowanie objawów chorobowych i faza zaostrzenia choroby powodowały obniżenie poziomu akceptacji choroby i poczucia satysfakcji życiowej. Rodzaj choroby nie różnicował istotnie wyników na skali AIS oraz skali SWLS.
Wnioski:
Uczestnicy badania cechowali się przeciętnym poziomem akceptacji choroby i poczucia satysfakcji życiowej. Pacjenci akceptujący chorobę mieli wyższe wyniki w zakresie satysfakcji z życia. Osoby bez objawów chorobowych, w fazie remisji schorzenia, osiągały wyższe wyniki na skali AIS i skali SWLS.
Nieswoiste choroby zapalne jelit mają charakter przewlekły, a zatem chorzy muszą zmagać się z nimi do końca życia. Ten problem zdrowotny dotyczy często osób młodych. Celem badań była ocena poziomu akceptacji choroby i satysfakcji z życia pacjentów cierpiących na nie-swoiste choroby zapalne jelit, w tym chorobę Leśniowskiego-Crohna i wrzodziejące zapalenie jelita grubego, oraz wykazanie współzależności z czynnikami socjodemograficznymi i klinicznymi.
Materiał i metody:
Badaniem objęto 90 osób w wieku po-wyżej 18 lat – pacjentów Klinicznego Oddziału Gastroen-terologicznego i Poradni Chorób Jelit, zlokalizowanych na terenie dwóch bydgoskich szpitali. Przeprowadzono je metodą sondażu diagnostycznego z zastosowaniem Skali Akceptacji Choroby (AIS), Skali Satysfakcji z Życia (SWLS) oraz autorskiego kwestionariusza ankiety zawierającego dane socjodemograficzne i kliniczne.
Wyniki:
Średni wynik punktowy na skali AIS wyniósł 26,62 ± 6,83 pkt, a na skali SWLS 20,10 ± 5,57 pkt. Wykazano występowanie korelacji pomiędzy poziomem akceptacji choroby a satysfakcją życiową (r = 0,60; p < 0,001). Mężczyzn cecho-wał istotnie wyższy poziom akceptacji choroby niż kobiety (28,20 ± 6,33 vs 25,11 ± 7,01; p = 0,031). Występowanie objawów chorobowych i faza zaostrzenia choroby powodowały obniżenie poziomu akceptacji choroby i poczucia satysfakcji życiowej. Rodzaj choroby nie różnicował istotnie wyników na skali AIS oraz skali SWLS.
Wnioski:
Uczestnicy badania cechowali się przeciętnym poziomem akceptacji choroby i poczucia satysfakcji życiowej. Pacjenci akceptujący chorobę mieli wyższe wyniki w zakresie satysfakcji z życia. Osoby bez objawów chorobowych, w fazie remisji schorzenia, osiągały wyższe wyniki na skali AIS i skali SWLS.
Introduction and objective:
Non-specific inflammatory bowel diseases are chronic, lifelong conditions which require medical attention. This health problem often concerns young people. The aim of the study was to assess the level of illness acceptance and satisfaction with life in patients with non-specific inflammatory bowel diseases, including Leśniowski-Crohn’s disease (CD) and ulcerative colitis (UC), and indication of relationships with sociodemographic and clinical factors.
Material and methods:
The study included 90 patients of Clinical Gastroenterology Ward and Bowel Disease Clinic located in two hospitals in Bydgoszcz. All patients were over the age of 18 years. A diagnostic survey was used along with the Acceptance of Illness Scale (AIS) and Satisfaction With Life Scale (SWLS), and an author constructed questionnaire containing sociodemographic and clinical data.
Results:
Mean score was 26.62±6.83 for AIS and 20.10±5.57 for SWLS. A correlation was observed between the level of illness acceptance and satisfaction with life (r = 0.60; p < 0.001). Males showed a significantly higher level of illness acceptance than females (28.20±6.33 vs. 25.11±7.01; p = 0.031). The occurrence of the symptoms of disease and the phase of disease exacerbation decreased the level of illness acceptance and the sense of satisfaction with life. No significant differences between the AIS and SWLS scores were observed according to the type of disease.
Conclusions:
The participants of the study showed an average level of illness acceptance and satisfaction with life. Patients who accepted their disease were more satisfied with life. Asymptomatic patients whose condition was in remission had higher scores on AIS and SWLS.
Non-specific inflammatory bowel diseases are chronic, lifelong conditions which require medical attention. This health problem often concerns young people. The aim of the study was to assess the level of illness acceptance and satisfaction with life in patients with non-specific inflammatory bowel diseases, including Leśniowski-Crohn’s disease (CD) and ulcerative colitis (UC), and indication of relationships with sociodemographic and clinical factors.
Material and methods:
The study included 90 patients of Clinical Gastroenterology Ward and Bowel Disease Clinic located in two hospitals in Bydgoszcz. All patients were over the age of 18 years. A diagnostic survey was used along with the Acceptance of Illness Scale (AIS) and Satisfaction With Life Scale (SWLS), and an author constructed questionnaire containing sociodemographic and clinical data.
Results:
Mean score was 26.62±6.83 for AIS and 20.10±5.57 for SWLS. A correlation was observed between the level of illness acceptance and satisfaction with life (r = 0.60; p < 0.001). Males showed a significantly higher level of illness acceptance than females (28.20±6.33 vs. 25.11±7.01; p = 0.031). The occurrence of the symptoms of disease and the phase of disease exacerbation decreased the level of illness acceptance and the sense of satisfaction with life. No significant differences between the AIS and SWLS scores were observed according to the type of disease.
Conclusions:
The participants of the study showed an average level of illness acceptance and satisfaction with life. Patients who accepted their disease were more satisfied with life. Asymptomatic patients whose condition was in remission had higher scores on AIS and SWLS.
REFERENCJE (23)
1.
Alarhayem A, Achebe E, Logue A. Psychosocial support of the in-flammatory bowel disease patient. Surg Clin North Am. 2015; 95(6): 1281–1293. http://dx.doi.org/10.1016/j.su....
2.
Ilias T, Bungau S, Tit DM, et al. Psychosocial profile of the patients with inflammatory bowel disease. Exp Ther Med. 2020; 20(3): 2493–2500. https://doi.org/10.3892/etm.20....
3.
Prabha GS, Srinivasan N, Aravindh S, et al. Study on quality of life in patients with inflammatory bowel diseases (IBD): impact of sociodemo-graphic factors. Int J Pharm Sci Res. 2020; 34: 2823–2827. doi: 10.13040/IJPSR.0975-8232.11(6).2823-27.
4.
Sarwan N, Jurawan R, Singh R, et al. An exploratory study of inflamma-tory bowel disease and the psychosocial factors affecting health-related quality of life. Med Sci. (Basel). 2019; 7(2), 18. https://doi.org/10.3390/medsci....
5.
Miklas N, Szostkowska M, Zdrojewski Z. Seksualność kobiet z nie-swoistymi chorobami zapalnymi jelit – badania własne. Seksuologia Polska 2015; 13(2): 45–52.
6.
Hagelund LM, Stallknecht SE, Jensen HM. Quality of life and patients preferences among Danish patients with ulcerative colitis – results from a survey study. Curr Med Res Opin. 2020; 36(5): 771–779. https://doi.org/1080/03007995.....
7.
Cepuch G, Śniadek A, Śręba S. Jakość życia młodzieży z chorobą Leś-niowskiego-Crohna. Med. Og Nauk Zdr. 2015; 21(4): 352–356. doi: 10.5604/20834543.1186904.
8.
Chrobak-Bień J, Gawor A, Paplaczyk M, Gąsiorowska A. Wpływ czynni-ków socjodemograficznych i klinicznych na stopień akceptacji choroby wśród osób cierpiących na chorobę Leśniowskiego-Crohna. Piel Zdr Publ. 2018; 8(1): 47–53.
9.
Chrobak-Bień J, Gawor A, Paplaczyk M, Gąsiorowska A. Analysis of fac-tors affecting the quality of life of those suffering from Crohn's disease. Pol Przegl Chir. 2017; 89(4): 16–22. doi: 10.5604/01.300010010.3904.
10.
Glinkowski S, Marcinkowska D. Wrzodziejące zapalenie jelita grubego – ocena aktywności choroby na podstawie współcześnie stosowanych skal. Nowa Med. 2018; 3: 123–137. doi: 10.25121/NM.2018.25.3.123.
11.
Chrobak-Bień J, Gawor A, Paplaczyk M, Małecka-Panas E, Gąsiorow-ska A. Wpływ akceptacji choroby na jakość życia pacjentów z chorobą Leśniowskiego-Crohna. Nowa Med. 2017; 24(1): 5–17.
12.
Magalhães J, de Castro FD, Carvalho PB, Moreira MJ, Cotter J. Quality of life patients with inflammatory bowel disease: importance of clinical, demographic and psychosocial factors. Arq Gastroenterol. 2014; 51(3). https://dx.doi.org/10.1590/S00....
13.
Pittet V, Vaucher C, Froehlich F, et al. Patient self-reported concerns in inflammatory bowel diseases: A gender-specific subjective quality-of-life indicator. PLoS ONE. 2017; 12(2): E0171864. https://doi.org/10.1371/journa....
14.
Taft TH, Ballou S, Bedell A, et al. Psychological considerations and interventions in inflammatory bowel disease patient care. Gastroenterol Clin North Am. 2017; 46(4): 847–858. doi: 10.1016/j.gtc.2017.08.007.
15.
Glińska J, Grzegorczyk A, Dziki Ł, Dziki A. Proces adaptacji do życia z nieswoistymi chorobami zapalnymi jelit. Probl Pielęg. 2015; 23(1): 7–12. doi: 10.5603/PP.2015.0002.
16.
Casellas F, Ginard D, Vera I, Torrejon A. Satisfaction of health care professionals managing patients with inflammatory bowel disease. J Crohns Colitis 2013; 7(7): e249–e255.
17.
Berding A, Witte C, Gottschald M, Kaltz B, Weiland R, Gerlich C, Re-usch A, Kruis W, Faller H. Beneficial effects of education on emotional distress, self-management, and coping in patients with inflammatory bowel disease: a prospective randomized controlled study. Inflamm Intest Dis. 2016; 1: 182–190. https://doi.org/10.1159/000452....
18.
Juczyński Z. Narzędzia pomiaru w promocji i psychologii zdrowia. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego; 2012.
19.
Cioffi I, Imperatore N, Di Vincenzo O, et al. Association between health-related quality of life and nutritional status in adult patients with Crohn's disease. Nutrients. 2020; 12(3): 746. https://doi.org/10.3390/nu1203....
20.
Habidi F, Habidi ME, Gharavimia A, et al. Quality of life in inflam-matory bowel disease patients: A cross-sectional study. J Res Med Sci. 2017; 22:104. doi: 10.4103/jrms.JRMS_975_16.
21.
Have M, Aalst, Kaptein AA, et al. Determinants of health-related quality of life in Crohn's disease: A systematic review and meta-ana-lysis. J Crohns Colitis. 2014; 8: 93–106. http://dx.doi.org/10.1016/j.cr....
22.
Stapersma L, van den Brink G, van der Ende J, Bodelier AG, van Wering HM, Hurkmans PC, Mearin ML, van der Meulen-de Jong AE, Escher JC, Utens E. Illness perception and depression are associated with health-related quality of life in youth with inflammatory bowel disease. Int J Behav Med. 2019; 26: 415–426. doi: 10.1007/s12529-019-09791-6.
23.
Kozłowska K, Bączyk G, Krokowicz P. Quality of life in patients with ul-cerative colitis treated surgically. Prz Gastroenterol. 2014; 9(4): 220–226. doi: 10.5114/pg.2014.45104.
Udostępnij
ARTYKUŁ POWIĄZANY
| eISSN: | 2084-4905 |
| ISSN: | 2083-4543 |
Przetwarzamy dane osobowe zbierane podczas odwiedzania serwisu. Realizacja funkcji pozyskiwania informacji o użytkownikach i ich zachowaniu odbywa się poprzez dobrowolnie wprowadzone w formularzach informacje oraz zapisywanie w urządzeniach końcowych plików cookies (tzw. ciasteczka). Dane, w tym pliki cookies, wykorzystywane są w celu realizacji usług, zapewnienia wygodnego korzystania ze strony oraz w celu monitorowania ruchu zgodnie z Polityką prywatności. Dane są także zbierane i przetwarzane przez narzędzie Google Analytics (więcej).
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
