PL EN
PRACA PRZEGLĄDOWA
Możliwości i ograniczenia dochodowe a stan zdrowia społeczeństwa
 
Więcej
Ukryj
1
Wydział Nauk o Człowieku, Wyższa Szkoła Ekonomii i Innowacji w Lublinie, Polska
 
 
Autor do korespondencji
Marta Ewa Czekirda   

Wydział Nauk o Człowieku Wyższa Szkoła Ekonomii i Innowacji w Lublinie 20-209 ul. Projektowa 4, Mackiewicza, 25/18, 20-865, Lublin, Polska
 
 
Med Og Nauk Zdr. 2020;26(3):196-201
 
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Wprowadzenie i cel pracy:
Tematyka możliwości i ograniczeń dochodowych w kontekście stanu zdrowia społeczeństwa jest ważna w perspektywie społecznej, ekonomicznej, prawnej, zdrowotnej i psychologicznej. Artykuł dotyczy współczesnych makroekonomicznych uwarunkowań pozycji socjoekonomicznej gospodarstw domowych oraz problemu ich zadłużenia. Zawarto w nim szereg danych statystycznych odzwierciedlających kondycję ekonomiczną przeciętnych polskich rodzin. Zasygnalizowano także problem bezrobocia jako generujący problemy ze zdrowiem. Rozważania dotyczące sytuacji w Polsce stanowią punkt wyjścia do porównania danych krajowych z danymi z badań zagranicznych. Celem artykułu jest ukazanie możliwości i ograniczeń dochodowych w kontekście stanu zdrowia społeczeństwa.

Stan dotychczasowej wiedzy:
Zjawisko biedy ma empirycznie potwierdzony wpływ na pogorszenie stanu zdrowia, jakości życia, podatność na choroby oraz obniżenie średniej długości życia. Jest to prawidłowość obserwowana w wielu krajach świata. Równolegle możliwości finansowe osób o gorszym stanie zdrowia są poważnie ograniczone, m.in. na skutek absencji w pracy, obniżonej wydolności, konieczności ponoszenia kosztów leczenia.

Podsumowanie:
Możliwości dochodowe sytuowane są w czołówce czynników warunkujących stan zdrowia, skuteczność leczenia i profilaktyki. W przypadku chorób i spowodowanej nimi zmniejszonej aktywności na rynku pracy spotęgowaniu ulegają m.in. obniżenie dobrostanu psychicznego i fizycznego czy ograniczenie lub brak dostępu do leczenia i profilaktyki.


Introduction and Objective:
The scope of problems concerning income possibilities and constraints in the image of the state of health of society is important and interesting from the social, economic, legal, health, and psychological perspectives. The article deals with the contemporary macro-economic conditioning of the socio-economic status of households and problem of their liabilities, and presents statistical data reflecting the economic condition of average Polish families. A part of the considerations deal with relationships between income and health, including the availability of health sector services, as well as the effect of health status on income. The issue of unemployment is also indicated as generating health problems. The considerations pertaining to the situation in Poland are a starting point for comparing them with the data from international studies. The aim of the study is the presentation of income possibilities and constraints in the context of the state of health of society.

Current state of knowledge:
The phenomenon of poverty exerts an empirically confirmed effect on the deterioration of the state of health, quality of life, susceptibility to diseases, and a decrease in the average life span. This regularity is observed in many countries worldwide. Simultaneously, the financial means of persons with a worse health status are seriously limited due to, among others, absenteeism at work, reduced performance, and the necessity to bear the costs of treatment.

Conclusions:
Income possibilities are placed at the forefront of factors which condition the state of health, effectiveness of treatment and prophylaxis. In the case of diseases, and disease-associated reduction in the activity on the labour market, a decreased psychological and physical wellbeing, limitation or lack of access to treatment and prophylaxis are enhanced.

Czekirda ME, Jarosz MJ. Możliwości i ograniczenia dochodowe a stan zdrowia społeczeństwa. Med Og Nauk Zdr. 2020; 26(3): 196–201.doi: 10.26444/monz/126689
 
REFERENCJE (33)
1.
Sytuacja społeczno-ekonomiczna gospodarstw domowych w latach 2000–2015. Zróżnicowanie miasto–wieś. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny; 2017.
 
2.
Nojszewska E. Społeczno-ekonomiczne czynniki determinujące status zdrowotny społeczeństwa na przykładzie Polski. Ekonomia i Prawo. 2016; 1: 59–74.
 
3.
Sahni S, Talwar A i wsp. Status socjoekonomiczny i jego związek z przewlekłymi chorobami układu oddechowego. Pneumologia Via Medica. 2017; 85: 72–85.
 
4.
Białowolski P. Zadłużenie polskich gospodarstw domowych – zagrożenie czy szansa. In: R. Szarfenberg (red.). Ubóstwo i wykluczenie społeczne w Polsce. Social Watch. Polski raport. Warszawa: Fundusz Inicjatyw Obywatelskich; 2010: 338–339.
 
5.
Grzega U. Oszczędności i zadłużenie polskich gospodarstw domowych. Research Papers of Wrocław University of Economics. 2013; 305, 207–218.
 
7.
Laskowska I. Zdrowie i nierówności w zdrowiu – determinanty i implikacje ekonomiczno-społeczne. Łódź: Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego; 2012.
 
8.
Dane OECD: Health spending (indicator). doi: 10.1787/8643de7e-en (dostęp: 9.06.2020).
 
9.
Dane OECD: https://www.oecd-ilibrary.org/... (dostęp: 1.05.2020).
 
10.
Jaracz K, Kowalik S. Pomiar jakości życia – kontrowersje teoretyczne. In: J Bańkowska, R Derbis (red.). Pomiar i poczucie jakości życia u aktywnych zawodowo oraz bezrobotnych. Poznań: Wyd. PRINT-B; 1997: 98–100.
 
11.
Stelcer B. Psychologiczny wymiar pojęcia jakości życia. In: L Wołowicka (red.). Postępy pielęgniarstwa i promocji zdrowia. Poznań: Wyd. UAM; 1997: 217–224.
 
12.
Carr A. Psychologia pozytywna. Nauka o szczęściu i ludzkich siłach. Poznań Wyd. Zysk i S-ka; 2017.
 
13.
Skrzypek M. Społeczne nierówności w zdrowiu. Główne kierunki debaty w obszarze kardiologii na przykładzie choroby wieńcowej. In: K Binkiewicz, A Siewruk (red.). Referaty z konferencji Zdrowie i choroba w społeczeństwie; 2005. Warszawa: ISUW; 2006.
 
14.
Sowa A. Społeczne uwarunkowania stanu zdrowia w Polsce. In: J Kołodziejczyk (red.). Zdrowie publiczne i zarządzanie. Kraków: Uniwersytet Ekonomiczny: 2012, 122–131.
 
15.
Goldsmith A, Veum J. Unemployment, joblessness, psychological well-being and self-esteem: theory and evidence. J Soc Econom. 1997; 26(2): 47–61.
 
16.
Davies ChG, Mantler J. The consequences of financial stress for individuals, families, and society. Ottawa: Carleton University; 2004.
 
17.
Orzechowska A, Florkowski A, et. al. Status socjoekonomiczny a zachowania agresywne i style radzenia sobie ze stresem. Psych Pol. 2009; XLIII(1): 53–63.
 
18.
Badora B. Oszczędności i kredyty. Warszawa CBOS, 2012.
 
19.
Oficjalna strona internetowa magazynu Forbes. https://www.forbes.pl/gospodar... (dostęp: 10.02.2019).
 
20.
 
21.
Oficjalna strona internetowa CBOS: www.cbos.pl (dostęp: 25.02.2019).
 
22.
Lenton P, Mosley P. Debt and Health. Sheffield Economic Research Paper Services. Sheffield: University of Sheffield; 2008.
 
23.
Lea S, Webley P, Walker C. Psychological factors in consumer debt: money management, economic socialisation and credit use. J Econom Psychol. 1995; 16: 681–701.
 
24.
Brown S, Garino G, Taylor K, Price S. Debt and Financial Expectations: An Individual and Household-Level Analysis. Econom Inquiry. 2005; 43(1): 19–21.
 
25.
Judge K, Platt S, Costongs C, Jurczak K. Health inequalities: A challenge for Europe. An independent expert report commissioned by the UK. London Presidency of EU, 2006.
 
26.
 
27.
Wojtyniak B, Goryński P. Health status of Polish population and its determinants – in short. Warsaw: NPZ; 2018.
 
28.
Harton A, Myszkowska-Ryciak J, Laskowski W, Gajewska D. Pevalence of overweight and obesity among adolescents in Poland. J Health Ineq. 2019; 5(2): 180–187.
 
29.
Zatoński WA, Janik-Koncewicz K. Nutrition and public health. J Health Ineq. 2016; 2(1): 61–62.
 
30.
Łyszczarz B, Wyszkowska Z. Czynniki socjoekonomiczne i trwanie życia w krajach OECD. Central Eur J Soc Sci Hum. 2013; 30: 53–61.
 
31.
Rywik SL, Piotrowski W, Broda G. Czy nierówności w stanie zdrowia ludności zależne od czynników społecznych dotyczą także Polski? Pol Arch Med Wew. 2003; 4: 382–187.
 
32.
Kościelak R. Poczucie umiejscowienia kontroli i przekonania o własnej skuteczności w zdrowiu i chorobie. Kraków: Oficyna Wyd. „Impuls”; 2010.
 
33.
Ogińska-Bulik N, Juczyński Z. Zasoby osobiste sprzyjające zdrowiu jednostki. Łódź: Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego; 2003.
 
eISSN:2084-4905
ISSN:2083-4543
Journals System - logo
Scroll to top