PL EN
PRACA ORYGINALNA
 
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Wprowadzenie i cel:
Doświadczenia z pandemii COVID-19 w wielu krajach mogą stanowić podstawę do re- formy instytucji zdrowia publicznego. Systemowe zmiany w sektorze ochrony zdrowia wymagają dokładnego określenia potencjału instytucji zdrowia publicznego w Polsce. Celem pracy była charakterystyka Wojskowej Inspekcji Sanitarnej oraz analiza zadań z zakresu zdrowia publicznego realizowanych przez organy Wojskowej Inspekcji Sanitarnej na rzecz: (1) żołnierzy Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej i pracowni- ków cywilnych wojska oraz (2) ogółu populacji

Materiał i metody:
Zebrano i przeanalizowano dane dotyczące zadań z zakresu zdrowia publicznego realizowanych przed Wojskową Inspekcję Sanitarną w czasie pokoju. W analizie uwzględniono również działania podejmowane przez organy Wojskowej Inspekcji Sanitarnej w związku z wystąpieniem pandemii COVID-19.

Wyniki:
Zidentyfikowano i opisano trzy obszary działań z zakresu zdrowia publicznego realizowanych przez Wojskową Inspekcję Sanitarną: (1) ustawowe zadania Wojskowej Inspekcji Sanitarnej tożsame z zadaniami Państwowej Inspekcji Sanitarnej (działania na rzecz ogółu społeczeństwa); (2) działania Woj- skowej Inspekcji Sanitarnej realizowane na rzecz żołnierzy Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, pracowników cywilnych wojska oraz struktur wojskowych; (3) działania realizowane przez Wojskową Inspekcję Sanitarną w związku z wystąpieniem pandemii COVID-19.

Wnioski:
Wojskowa Inspekcja Sanitarna stanowi istotną instytucję systemu opieki zdrowotnej w Polsce w zakresie zdrowia publicznego. Zapewnienie bezpieczeństwa sanitarno-epidemiologicznego żołnierzy Sił Zbrojnych RP i pracowników cywilnych wojska, z uwagi na różnorodność obszarów ich działania, wymaga opracowania procedur dostosowanych do zmieniających się warunków środowiskowych.


Introduction and objective:
Experiences from the COVID-19 pandemic in many countries could form the basis for the reform of public health institutions. Systemic changes in the health care sector require an accurate mapping of the potential of public health institutions in Poland. The aim of the study was to characterize the Military Sanitary Inspection (MSI), and to analyze the tasks in the field of public health carried out by the bodies of the MSI for 1) members of the armed forces of the Republic of Poland and civilian employees of the army, and 2) the general population.

Material and methods:
Data on public health tasks performed by the Military Sanitary Inspection in peacetime were collected and analyzed. The analysis also included activities carried out by the MSI in response to the COVID-19 pandemic.

Results:
Three areas of activities in the field of public health carried out by the MSI were identified and described: 1) statutory tasks of the MSI, as the tasks of the MSI (activities on behalf of the general public); 2) activities of the MSI carried out for members of the armed forces of the Republic of Poland, civilian employees of the army and military structures; 3) activities carried out by the MSI in response to the COVID-19 pandemic.

Conclusions:
The Military Sanitary Inspection is an important institution of the health care system in Poland in the field of public health. Due to the variety of areas of operation, the provision of sanitary and epidemiological safety of soldiers in the armed forces and civilian military personnel requires the development of procedures adjusted to changing environmental conditions.

Ostrowska A. Rola Wojskowej Inspekcji Sanitarnej w zdrowiu publicznym. Med Og Nauk Zdr. 2022; 28(1): 100–106. doi: 10.26444/monz/146107
 
REFERENCJE (18)
1.
Frieden TR. A framework for public health action: the health impact pyramid. Am J Public Health. 2010; 100(4): 590–595. https://doi. org/10.2105/AJPH.2009.185652.
 
2.
Oliver TR. The politics of public health policy. Annu Rev Public Health. 2006; 27: 195–233. https://doi.org/10.1146/annure....
 
3.
World Health Organization. The 10 Essential Public Health Operations. https://www.euro.who.int/en/he...- alth-services/policy/the-10-essential-public-health-operations (access: 2022.01.03).
 
4.
Bloland P, Simone P, Burkholder B, et al. The role of public health in- stitutions in global health system strengthening efforts: the US CDC›s perspective. PLoS Med. 2012; 9(4): e1001199. https://doi.org/10.1371/ journal.pmed.1001199.
 
5.
European Centre for Disease Prevention and Control. Competent Bo- dies. https://www.ecdc.europa.eu/en/... (access: 2022.01.03).
 
6.
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego PZH – Państwowy Insty- tut Badawczy. Historia. https://100lat.pzh.gov.pl/hist... (access: 2022.01.02).
 
7.
Seweryn M. Funkcjonowanie Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Historia, rozwój, wyzwania. Zdrowie Publiczne i Zarządzanie. 2015; 13(2): 158–164. https://doi.org/10.4467/208426....
 
8.
Ustawa o Państwowej Inspekcji Sanitarnej z 14 marca 1985 r. (DzU 1985 Nr 12 poz. 49).
 
9.
Pinkas J. Współczesne wyzwania zdrowia publicznego. Wybrane za- gadnienia. 1st ed. Warszawa: PZWL; 2021.
 
10.
Zarządzenie Nr 33/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 24 sierp- nia 2015 w sprawie regulaminu organizacyjnego Ministerstwa Obrony Narodowej (DzUrzMON.2015.250 z dnia 2015.08.24).
 
11.
Zarządzenie Nr 19 Dyrektora Generalnego Ministerstwa Obrony Na- rodowej z dnia 24 sierpnia 2020 r. w sprawie zatwierdzenia wewnętrznego regulaminu organizacyjnego Departamentu Wojskowej Służby Zdrowia.
 
12.
Ministerstwo Obrony Narodowej. Departament Wojskowej Służby Zdrowia. Wojskowe Ośrodki Medycyny Prewencyjnej. https://www.gov. pl/web/obrona-narodowa/wojskowe-osrodki-medycyny-prewencyjnej (access: 2022.01.05).
 
13.
Ustawa z dnia 23 stycznia 2020 r. o zmianie ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz niektórych innych (DzU 2020.322).
 
14.
Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 13 marca 2020 r. w sprawie Wojskowej Inspekcji Sanitarnej (DzU 2020.432).
 
15.
Ministerstwo Zdrowia. Rada do spraw Zdrowia Publicznego. https:// www.gov.pl/web/zdrowie/rada-do-spraw-zdrowia-publicznego (access:2022.01.04).
 
16.
Monitor Polski z 2020 r. poz. 413. Postanowienie Prezydenta RP z dnia 12 maja 2020 r. w sprawie zatwierdzenia „Strategii Bezpieczeństwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej“.
 
17.
Ostrowska A. Rola Wojskowego Centrum Kształcenia Medycznego w walce z pandemią COVID-19 – implikacje dla działań przeciw epidemicznych. Med Og Nauk Zdr. 2021; 27(4): 480–487. https://doi. org/10.26444/monz/144084.
 
18.
Grabowski ML. Rys historyczny słuzb sanitarno-epidemiologicznych i państwowej inspekcji sanitarnej. Przegl Epidemiol. 2005; 59(1): 5–8.
 
eISSN:2084-4905
ISSN:2083-4543
Journals System - logo
Scroll to top