PL EN
PRACA ORYGINALNA
Ocena wybranych aspektów życia codziennego i czynników determinujących przestrzeganie diety bezglutenowej u osób chorych z celiakią
 
Więcej
Ukryj
1
Studenckie Koło Naukowe przy Zakładzie Dietetyki, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu
 
2
Zakład Dietetyki, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu
 
 
Autor do korespondencji
Dorota Różańska   

Zakład Dietetyki, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu, ul. Parkowa 34, 51-616 Wrocław
 
 
Med Og Nauk Zdr. 2014;20(4):356-359
 
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Wstęp:
Celiakia (choroba trzewna) jest trwałą nietolerancją glutenu. Nieleczona może prowadzić do zaburzeń w obrębie przewodu pokarmowego. Choroba wymaga wprowadzenia diety bezglutenowej. Jej stosowanie może wpływać na komfort życia w zakresie funkcjonowania społecznego i dotykać niektórych obszarów życia codziennego.

Ocena wpływu stosowania diety bezglutenowej na wybrane aspekty życia codziennego oraz czynników determinujących trudności w przestrzeganiu diety eliminacyjnej u chorych z celiakią.

Materiał i metody:
Badaniami objęto grupę 867 chorych na diecie bezglutenowej w wieku od 2 do 77 lat, w tym 635 osób dorosłych oraz 232 rodziców dzieci z celiakią. Dane zbierano za pomocą autorskiego kwestionariusza wśród użytkowników zamkniętego forum internetowego dla osób na diecie bezglutenowej.

Wyniki:
Z badań własnych wynika, że chorzy odczuwali brak zrozumienia ze strony otoczenia w związku z koniecznością stosowania diety. Dostępność sklepów z żywnością specjalną przez większość ankietowanych została oceniona jako słaba (47%) lub bardzo słaba (16%). Przeszkodą w utrzymaniu diety, obok małej dostępności produktów bezglutenowych, była ich wysoka cena. Do spożywania produktów niedozwolonych przyznało się 60% dorosłych, a 49% rodziców potwierdziło, że zdarzają się odstępstwa w dietach ich dzieci. Chorzy z powodu diety zmuszeni byli rezygnować z podróży (58% dzieci, 51% dorosłych), a 48% rodziców dzieci z celiakią spotkało się z odmową przyjęcia do przedszkola.

Wnioski:
Stosowanie diety wpływa na codzienne funkcjonowanie chorych z celiakią związane z podróżowaniem, jedzeniem poza domem i życiem towarzyskim. Mała dostępność sklepów, wysoka cena żywności specjalnej i mała świadomość otoczenia są przyczyną nieprzestrzegania zaleceń dietetycznych u chorych.


Introduction:
Celiac disease (CD) is a permanent intolerance of gluten. Untreated, it can lead to disorders of the gastrointestinal tract. The disease requires a diet that eliminates gluten. The use of diet can affect the quality of life in terms of social functioning and influence certain areas of life.

Aim:
Assessment of the effects of a gluten-free diet on selected aspects of life and factors determining the difficulty in complying with elimination diet in patients with CD.

Material and Methods:
The study group consisted of 867 patients on a gluten-free diet, aged 2 – 77-years-old: 635 adults and 232 parents of children with CD. Data were collected with a questionnaire among users of a closed online forum for people on the gluten-free diet.

Results:
The study showed that patients felt the lack of acceptance and understanding by a part of community because of the necessity of being on a diet. Availability of special food stores, where the majority of respondents purchase their food (60%) was rated as low (47%) or very low (16%). Obstacle to maintaining a diet, next to the low availability of gluten-free products, was their high price. 60% of adults admitted consuming unallowable products, while 49% of parents confirmed that there were derogations in the diets of their children. Patients, due to diet, were forced to abandon a trip (58% of children, 51% of adults), and 48% of parents of children with CD met with refusal of admission to a nursery school.

Conclusions:
Being on a diet affects the daily functioning of patients with CD related to traveling, eating outside the home and social life. Low availability of shops, high food prices and low awareness of people are the cause for non-adherence to recommendations by patients with CD.

 
REFERENCJE (17)
1.
Jarosz M, Wojtasik A, Wierzejska R, Taraszewska A, Wolnicka K, Rychlik E. Choroba trzewna. W: Jarosz M. (red.). Praktyczny podręcznik dietetyki. Warszawa: IŻŻ; 2010: 210–223.
 
2.
Andrych K, Marek I, Kryszewski A. Choroba trzewna u dorosłych – Wierzchołek góry lodowej. Wiad Lek. 2006; 59: 359–363.
 
3.
Lee A, Ng D, Diamond B, Ciaccio E, Green P. Living with coeliac disease: survey results from the USA. J Hum Nutr Diet. 2012; 25: 233–238.
 
4.
Lee A, Newman J. Celiac diet: It’s impact on quality of life. J Am Diet Assoc. 2003; 103: 1533–1535.
 
5.
Mustalahti K, Lohiniemi S, Collin P, Vuolteenaho N, Laippala P, Maki M. Gluten-free diet and quality of life in patients with screen-detected celiac disease. Eff Clin Pract. 2002; 5: 105–113.
 
6.
Sverker A, Hensing G, Hallert C. ‘Controlled by food’ – lived experiences of coeliac disease. J Hum Nutr Diet. 2005; 18: 171–180.
 
7.
Ziółkowska B, Mroczkowska D. Dlaczego jemy? Uwarunkowania stosunku do jedzenia w cyklu życia na podstawie analizy wyników wstępnego sondażu. Teraźniejszość – człowiek – edukacja. 2012; 4: 99–114.
 
8.
Green P, Stavropoulos S, Pangagi S, Goldstein S, McMahon D, Absan H i wsp. Characteristics of adult celiac disease in the USA: results of a national survey. Am J Gastroenterol. 2001; 96: 126–131.
 
9.
Hallert C, Sandlund O, Broqvist M. Perceptions of health-related quality of life of men and women living with celiac disease. Scand J Caring Sci. 2003; 17: 301–307.
 
10.
Hallert C, Grännö C, Hultén S, Midhagen G, Ström M, Svensson H i wsp. Living with coeliac disease: controlled study of the burden of illness. Scand J Gastroenterol. 2002; 37: 39–42.
 
11.
Black J, Orfila C. Impact of celiac disease on dietary habits and quality of life. J Hum Nutr Diet. 2011; 24: 582–587.
 
12.
Ciacci C, D’Agate C, DeRosa A, Francese C, Errichiello S, Gasperi V. Self rated quality of life in celiac disease. Dig Dis Sci. 2003; 48: 2216–2220.
 
13.
Mayer M, Greco L, Troncone R, Auricchio S, Marsh M. Compliance of adolescents with coeliac disease with a gluten free diet. Gut. 1991; 32: 881–885.
 
14.
Lee A, Ng D, Zivin J, Green P. Economic burden of a gluten-free diet. J Hum Nutr Diet. 2007; 20: 423–430.
 
15.
Jabłonski S. Lata przedszkolne w cyklu życia ludzkiego. Remedium. 2012; 8: 125–126.
 
16.
Herman D. Jakość pracy przedszkola i jego rola w intensyfikacji oddziaływań opiekuńczych, wychowawczych, dydaktycznych i korekcyjnych. Nauczyciel i Szkoła. 2012; 2: 67–74.
 
17.
Dorn S, Hernandez L, Minaya M, Morris C, Hu Y, Lewis S. i wsp. Psychosocial factors are more important than disease activity in determining gastrointestinal symptoms and health status in adults at a celiac disease referral center. Dig Dis Sci. 2010; 55: 3154–3163.
 
eISSN:2084-4905
ISSN:2083-4543
Journals System - logo
Scroll to top