PL EN
PRACA PRZEGLĄDOWA
Społeczne aspekty miejskiego zagospodarowania przestrzeni w kontekście zdrowia środowiskowego – od koncepcji miast ogrodów po współczesne ruchy społeczne
 
Więcej
Ukryj
1
Zakład Czynników Społecznych i Metodologii, Instytut Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego, Sosnowiec
 
2
Zakład Zdrowia Środowiskowego i Epidemiologii, Instytut Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego, Sosnowiec
 
3
Zakład Epidemiologii, Wydział Zdrowia Publicznego, Śląski Uniwersytet Medyczny, Katowice
 
 
Autor do korespondencji
Karina Erenkfeit   

Zakład Czynników Społecznych i Metodologii, Instytut Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego, ul. Kościelna 13, 41-200 Sosnowiec
 
 
Med Og Nauk Zdr. 2015;21(4):414-421
 
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Wprowadzenie i cel pracy:
Jednym z wdrożonych rozwiązań planistycznych, służących poprawie zdrowia mieszkańców miast, była idea miasta-ogrodu, opracowana pod koniec XIX wieku przez Brytyjczyka, Ebenezera Howarda. Obecnie, istotnym elementem w procesie dbałości o zdrowie populacji, są oprócz planowania urbanistycznego, również różnego rodzaju ruchy społeczne, oparte o społeczne i emocjonalne zaangażowanie. Głównym celem pracy jest przedstawienie nowych form ruchów społecznych, działających na rzecz poprawy jakości życia i zdrowia mieszkańców miast, powstałych jako konsekwencja współczesnych zmian społecznych.

Skrócony opis stanu wiedzy:
Wdrażanie nowych rozwiązań w zakresie poprawy jakości zdrowia społeczeństw miejskich przez ich członków, to niezwykle cenna wartość w coraz bardziej zurbanizowanej rzeczywistości społecznej. Przegląd współczesnych miejskich ruchów ekologicznych, opartych o nowe formy uspołecznienia jednostek, to pretekst do zastanowienia się, w jaki sposób polityka społeczna i zdrowotna może wykorzystać powstałe inicjatywy w szerszej skali i co można zrobić, żeby nie zaprzepaścić ich potencjału.

Podsumowanie:
Organizacje i ruchy społeczne są obecnie ważnym elementem zdrowia środowiskowego, ponieważ angażują również społeczność lokalną wokół rozwiązania problemów środowiskowych. Analiza aktywności społecznej skupionej wokół elementów zdrowia środowiskowego może przyjąć formę mapy, co ułatwić może pobudzanie społeczności lokalnych do dalszych działań.


Introduction and aim of the study:
Among the most valuable solutions in urban planning was the idea of a garden city, coined by British community activist, Ebenezer Howard, at the end of 19 th century. At present, apart from urban planning, various types of social movements based on social and emotional engagement are an important component in the process of care of population health. The main goal of the study is to present a review of new forms of social movements acting on behalf of improvement of the quality of life and health of urban inhabitants, which have emerged as a consequence of contemporary social changes.

Short description of state of knowledge.:
Creating new solutions to improve the quality of health of urban communities by the inhabitants themselves is extremely precious in an increasingly more urbanized social reality. Active participation of recipients in public health programmes is a basic rule. Review of contemporary ecological social movements, based on new forms of social activity is ‘the reason to reflect upon ways of social and health policy as well as productive usage of potential in these activities’, in which the pretext for consideration in what way social and health policy may use the created initiatives on a wider scale, and what can be done in order not to squander their potential.

Summary:
At present, social organizations and movements are an important element of environmental health, because they engage/involve local communities in the solving of environmental problems. Analysis of social activity focused on environmental health policy may assume the form of a map, which may facilitate the stimulation of local communities to undertake further actions.

 
REFERENCJE (38)
1.
Dubos R. Człowiek, środowisko, adaptacja. Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich; 1970.
 
2.
Opolski J. Zdrowie publiczne – geneza, przedmiot i zakres. Wprowadzenie do zagadnienia. W: Opolski J (red.). Zdrowie publiczne. Wybrane zagadnienia. T. I. Warszawa: Szkoła Zdrowia Publicznego CMKP; 2011: 9–29.
 
3.
Gzell S. Miasto i zdrowie – w Polsce i poza Polską. Warszawa: Wydaw¬nictwo Politechnika Warszawska; 1993.
 
4.
Stahel WR, Ready-Mulvey G. Jobs for tomorrow: the potential for substituting manpower for energy. New York: Vantage Press; 1981.
 
5.
Environmental Health and Role of Medical Professional. Report on a WHO Consultations, Berlin. 1996.01.16–18; Copenhagen: WHO Re¬gional Office; 1996. http://apps.who.int/iris/bitst... (dostęp: 2014.06.25).
 
6.
Muszyńska-Graca M. Medycyna środowiskowa. Materiały szkoleniowe. http://www.ietu.katowice.pl/wp... (dostęp: 2014.06.25).
 
7.
Jarosińska D. Medycyna środowiskowa – integracja nauk medycznych na rzecz zdrowia środowiskowego. Med Środ. 1998; 1(1): 5–9.
 
8.
Karski JB. Promocja zdrowia jako czynnik integrujący uwarunkowania rozwoju idei zdrowego domu. W: Materiały konferencyjne „Zdrowy dom”. Warszawa: 23–24 września 1993: 147–150.
 
9.
Bańka A. Społeczna psychologia środowiskowa. Warszawa: Wydawni¬ctwo Naukowe Scholar; 2002.
 
10.
Jarosińska D. Zasada zapobiegawczości w zdrowiu środowiskowym – podstawowe założenia i zastosowanie. Med Środ. 2004; 7(1): 57–58.
 
11.
Nadakavukaren A. Our Global Environment. A Health Perspective. 4th ed. Illinois: Waveland Press, Inc. Prospekt Heights: 1995.
 
12.
Szczepańska-Góra A, Jarosińska D. Środowisko na rzecz zdrowia – w drodze do zrównoważonego rozwoju obszarów miejskich Europy. Med Środ. 2003; 6(1): 69–77.
 
13.
Dobrzyński W. Zdrowie publiczne a idea miast-ogrodów. Warszawa; 1911.
 
14.
www.miastaogrody.pl (dostęp: 2014.07.12).
 
15.
Czyżewski, A. Trzewia Lewiatana: antropologiczna interpretacja utopii miasta-ogrodu. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego; 2001.
 
16.
Sokołowska-Moskwiak, J. Idea miasta-ogrodu na przykładach osiedli miast górnośląskich. Gliwice: Wydawnictwo Politechniki Śląskiej; 2011.
 
17.
Karta ateńska. Postanowienia konferencji w Atenach w 1931 roku [Congres International d’Architecture Moderne]. Tł. K. Pawłowski, dostęp http://www.zabytki-tonz.pl/pli... (dostęp: 2014.07.).
 
18.
Szulczewska B. Koncepcja rozwoju zrównoważonego jako podstawa strategii regionalnej – uwagi metodyczne. Człowiek i Środowisko. 2000; 24: 137–153.
 
19.
Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 Prawo ochrony środowiska (dział II, pkt. 50).
 
20.
Dobrzyński W. Postępy idei miast-ogrodów w Anglii i u nas. Warsza¬wa; 1914.
 
21.
Holewiński, J. Miasto przyszłości (Garden City). Warszawa: Wydawnictwo Kasy Wzajemnej Pomocy i Przezorności dla Osób Pracujących na Polu Technicznym; 1909.
 
22.
 
23.
Blumer H. Implikacje socjologiczne myśli George`a Herberta Meada. W: Jasińska-Kania A, Nijakowski LM, Szacki J, Ziółkowski M, (red.). Współczesne teorie socjologiczne. Tom I. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar; 2006: 262–271.
 
24.
Turowski J. Socjologia. Małe struktury społeczne. Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego; 2001.
 
25.
Szczepański J. Elementarne pojęcia socjologii. Warszawa: PWN; 1970.
 
26.
Marody M. Formatowanie społeczeństwa – o starych i nowych spo¬sobach uspołecznienia działań. W: Flis M, Frysztacki K, Skąpska G, Polak P, (red.). Co się dzieje ze społeczeństwem? Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego; 2011, 133–140.
 
27.
Habermas J. Działanie zorientowane na osiągnięcie porozumienia. W: Jasińska-Kania A, Nijakowski LM, Szacki J, Ziółkowski M. Współczesne teorie socjologiczne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar; 2006, 969–974.
 
28.
Castells M. Społeczeństwo sieci. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN; 2008.
 
29.
Lofland J. Social movement Organization. Guide to research insurgent realities. New Brunswick (USA) and London (UK): Aldine Tran¬saction, A Division of Transaction Publishers; 1996. http://books.google.pl/books?i... (dostęp: 2014.07.14).
 
30.
Castells M. Sieci oburzenia i nadziei. Ruchy społeczne w erze Internetu. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN; 2013.
 
31.
Kubicki P. Przede wszystkim jakość – poprawa jakości usług świadczonych przez JST dzięki modernizacji procesów zarządzania i podniesieniu kwalifikacji. http://wartowiedziec.org/attac... (dostęp: 2014.07.06).
 
32.
Törnqvist, G. The Geography of Creativity. Cheltenham (UK), Nort¬hampton (MA): Edward Elgar Publishing Ltd; 2011.
 
33.
Kaniewski Ł, Żylski T. Bloki dla ludzi. http://www.focus.pl/czlowiek/b... (dostęp: 2014.07.01).
 
34.
Szyperska U. Powrót do ogrodu.http://www.polityka.pl/tygodni... (dostęp: 2014.06.25).
 
35.
 
36.
McDonough W, Braungart M. Cradle to Cradle: Remaking the Way We Make Things. North Point Press; 2002.
 
37.
Bendyk E. Marchewka na dachu. Polityka. 2009; 16(2701): 70–73.
 
38.
Calderbank M. Wykorzystywanie mapowania do rozpoznawania, oce¬ny i wsparcia rozwoju zrównoważonego społeczności lokalnych. W: Lebenstein B, Schindler J, Skrzypiec R, (red.). Partycypacja społeczna i aktywizacja w rozwiązywaniu problemów społeczności lokalnych. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego; 2010, 283–29.
 
eISSN:2084-4905
ISSN:2083-4543
Journals System - logo
Scroll to top