PL EN
PRACA PRZEGLĄDOWA
Psycholog kliniczny w podstawowej opiece zdrowotnej w roli zaopatrującego pacjentów w podstawowe świadczenia gwarantowane z obszaru zdrowia psychicznego
,
 
 
 
Więcej
Ukryj
1
Instytut Medycyny Wsi im. Witolda Chodźki w Lublinie
 
 
Autor do korespondencji
Piotr Tyszko   

Instytut Medycyny Wsi w Lublinie, ul. Oczki 3, 02-007 Warszawa, Polska
 
 
Med Og Nauk Zdr. 2018;24(2):77-81
 
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Wprowadzenie i cel pracy:
W Polsce, podobnie jak w Europie, zauważalny jest stały wzrost liczby osób leczonych z powodu zaburzeń psychicznych. Celem pracy jest zwrócenie uwagi na problematykę narastających niezaspokojonych potrzeb w obszarze zdrowia psychicznego, omówienie świadczeń gwarantowanych z zakresu zdrowia psychicznego w Polsce, a także wskazanie propozycji rozwiązań możliwych do realizacji w podstawowej opiece zdrowotnej (POZ) przez psychologa klinicznego wchodzącego w skład zespołu POZ-u.

Opis stanu wiedzy:
W badaniach EZOP Polska (EZOP – Epidemiologia Zaburzeń Psychiatrycznych i Dostępność Psychiatrycznej Opieki Zdrowotnej) stwierdzono u 23,4% osób przynajmniej jedno zaburzenie psychiczne w ciągu życia, a u co czwartej z nich już więcej niż jedno zaburzenie, przy czym coraz bardziej powszechnym zaburzeniem staje się depresja. Choroby psychiczne są na trzecim miejscu w grupie chorób stanowiących dla państwa koszty utraconej produktywności generowane przez osoby chore. Przy tym „koszyk” świadczeń gwarantowanych i proponowane centra zdrowia psychicznego nie są w stanie zaspokoić potrzeb pacjentów. Rozwiązaniem wydaje się być podstawowa opieka zdrowotna realizująca świadczenia z obszarów zdrowia fizycznego i psychicznego. Obecnie lekarz POZ-u nie jest w stanie udzielić świadczeń pacjentom z tych dwóch obszarów, dlatego zatrudniony w zespole POZ-u psycholog kliniczny zaopatrywałby pacjentów w świadczenia z zakresu podstawowej psychicznej opieki zdrowotnej.

Podsumowanie:
Sprawne funkcjonowanie i rozwiązywanie problemów zdrowotnych w POZ-ie spowodowałoby odciążenie systemu, gdyż pozwoliłoby to uniknąć angażowania specjalistów i szpitala w proces chorobowy pacjenta. Powszechność i dostępność realizowania świadczeń z obszaru zdrowia psychicznego w POZ-ie wpłynęłaby także na zmianę w postrzeganiu zdrowia psychicznego, zaś dbanie o nie uznano by za oczywistą i naturalną potrzebę.


Introduction and Objective:
In Poland, as in Europe, there is a noticeable and constant increase in the number of people treated for mental disorders. The purpose of this study is to draw attention to the problem of increasing, unmet needs on the mental health basis, discuss the guaranteed mental health services in Poland, as well as suggest solutions possible to implement in primary health care by a clinical psychologist as a member of the PHC team.

Description of the situation:
The study ‘Epidemiology of Psychiatric Disorders and Availability of Psychiatric Health Care’ conducted in Poland showed that 23.4% of people have had at least one disorder during their lifetime, and one in four of them have suffered from more than one disorder, with depression becoming more and more common. Mental illnesses are in the third place of disease groups constituting costs in lost productivity for the State, generated by people suffering from illness or disability. At the same time, the ‘basket’" of guaranteed services and the existing mental health centres are not adapted to meet the needs of patients. The solution seems to be primary health care that provides services in the areas of physical and mental health. The PHC doctor is not able to provide the proper treatment for patients within two areas, which is why the clinical psychologist employed in the PHC team would provide patients with basic mental health care.

Conclusions:
Proper organizational structure of the health care and solving health issues relieves the system without involving either specialists or the hospital in the patient's disease process. The prevalence and accessibility of mental health services in primary care will also change the perception of mental health needs as a basic and natural need

 
REFERENCJE (16)
1.
Gromulska L. Zdrowie psychiczne w świetle dokumentów Światowej Organizacji Zdrowia. Przegl Epidemiol. 2010; 64: 127–132.
 
2.
WHO Basic Documents, Forty-fifth edition, Supplement, World Health Organization. Geneva, October 2006.
 
3.
Green Paper. Improving Mental Health of the population. Towards a strategy on mental health for the European Union. European Commission, Health & Consumer Protection Directorate-General. Brussels, 14.10.2005. COM (2005) 484.
 
4.
Wojtyniak B, Goryński P. Sytuacja Zdrowotna Ludności Polski. Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego Państwowy Zakład Higieny, 2016.
 
5.
Wittchen HU, Jacobi F, Rehm J, Gustavsson A, Svensson M, Jönsson B, Olesen J, Allgulander C, Alonso J, Faravelli C, Fratiglioni L, Jennum P, Lieb R, Maercker A, van Os J, Preisig M, Salvador-Carulla L, Simon R, Steinhausen H-C. The size and burden of mental disorders and other disorders of the brain in Europe 2010. European Neuropsychopharmacology 2011; 21: 655–679.
 
6.
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 8 lutego 2017 roku w sprawie Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego na lata 2017–2022 (poz. 458).
 
7.
Krajowe Ramy Strategiczne. Policy paper na rzecz ochrony zdrowia na lata 2014–2010. Ministerstwo Zdrowia, 2014.
 
8.
Leśniowska J. Koszty utraconej produktywności z powodu chorób w Polsce z uwzględnieniem wpływu na rynek pracy i na gospodarkę, Ekspertyza, Ministerstwo Zdrowia, Warszawa 2013, s. 42.
 
9.
Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 roku o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. z 2004 roku Nr 210, poz. 2135).
 
10.
http://www.nfz.gov.pl/ (dostęp: 24.03.2018).
 
11.
Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 5 sierpnia 2016 roku w sprawie szczegółowych kryteriów wyboru ofert w postępowaniu w sprawie zawarcia umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej (poz. 1372).
 
12.
Kwiatkowska K M, Fal. A. Podstawowa Opieka Zdrowotna w Krajach Unii Europejskiej, Cz III. Public Health Forum 2016; 2(1): 9–19.
 
13.
Ochrona Zdrowia Psychicznego w Polsce: wyzwania, plany, bariery, dobre praktyki, Raport Rzecznika Praw Obywatelskich, Warszawa 2014.
 
14.
Domagała M. Szwecja – wszystkim według potrzeb. Gaz. Lek. 2013; 03: 44–45.
 
15.
Vuorenkoski L, Mladovsky P, Mossialos E. Finland: Helalth system review. Helath Systems in Transition. 2008; 10(4): 1–168.
 
16.
Markowska-Morzycka M, Drozdowicz E, Nasierowski T. Deinstytucjonalizacja psychiatrii włoskiej – przebieg i skutki. Część II. Skutki de instytucjonalizacji. Psychiatr. Pol. 2015; 49(2): 403–412.
 
eISSN:2084-4905
ISSN:2083-4543
Journals System - logo
Scroll to top