PL EN
PRACA ORYGINALNA
Wpływ przygotowania marchwi do spożycia na stężenie metali ciężkich w konsumowanym produkcie
 
Więcej
Ukryj
1
Zakład Zdrowia Środowiskowego Katedra Zdrowia Środowiskowego Wydział Zdrowia Publicznego w Bytomiu Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach
 
 
Autor do korespondencji
Klaudia Gut   

Zakład Zdrowia Środowiskowego Katedra Zdrowia Środowiskowego Wydział Zdrowia Publicznego w Bytomiu Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach, ul. Poniatowskiego 15, 40-055 Katowice, Polska
 
 
Med Og Nauk Zdr. 2017;23(4):240-244
 
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Cel pracy:
Wprowadzenie. Metale ciężkie są częstym zanieczyszczeniem środowiska. Zdolność do kumulacji oraz mobilność metali ciężkich w środowisku powoduje, że ich ponadnormatywne stężenia mogą być oznaczane w produktach żywnościowych. Spożywanie marchwi, która wykazuje skłonność do pobierania i kumulacji metali ciężkich w korzeniu spichrzowym może być istotnym źródłem narażenia człowieka na te pierwiastki. Celem pracy była analiza pod kątem zanieczyszczenia metalami ciężkimi marchwi pochodzącej z różnych punktów sprzedaży w zależności od sposobu przygotowywania jej do spożycia.

Materiał i metody:
Materiał do badań stanowiło 10 prób marchwi dostępnej w sprzedaży na terenie województwa śląskiego. Przy użyciu spektrometru bezpłomieniowej absorpcji atomowej z atomizacją elektrotermiczną (ETAAS) określono występowanie ołowiu (Pb), kadmu (Cd) oraz cynku (Zn) w próbach takich jak: sok, marchew obrana gotowana, marchew obrana surowa, marchew cała świeża, a także w częściach niekonsumowanych przez człowieka (wytłoki z soku, obierzyny).

Wyniki:
Marchew uprawiana na glebach zanieczyszczonych jest istotnym źródłem metali ciężkich w diecie. Największe ryzyko dla zdrowia spośród analizowanych pierwiastków stanowi kadm. Badania wykazały, że sposób przygotowania marchwi do konsumpcji ma wpływ na wielkość narażenia drogą pokarmową na kadm oraz cynk.

Wnioski:
Miejsce zakupu, niezależnie od charakteru i rozmiaru jednostki handlowej, nie stanowi identyfikacji wielkości narażenia konsumenta na metale ciężkie. Ze względu na wykazaną zależność zawartości metali, zwłaszcza kadmu, od sposobu przygotowania marchwi do konsumpcji wydaje się istotne upowszechnienie tej wiedzy i jej wykorzystanie w indywidualnym zarządzaniu ryzykiem zdrowotnym.


Objectives:
Heavy metals are a common environmental pollution. Due to their capability for accumulation and mobility in the environment, their excessive concentrations may be detected in food products. The consumption of carrots, which show the tendency to absorb and accumulate heavy metals in their storage roots, may be an important source of exposure to these elements. Objective. The aim of the study was analysis of carrots at different points of sale from the aspect of their contamination by heavy metals, and according to the method of preparation of carrots for consumption.

Material and methods:
The research material consisted of 10 samples of carrots available for sale in the Upper Silesia Region. Using Electrothermal Atomic Absorption Spectrometry, the content of Pb, Cd and Zn were determined in samples such as: juice, peeled cooked carrot, raw peeled carrots, whole fresh carrots, as well as in the parts of carrots which are not consumed by humans (pomace from juice, peelings).

Results:
Carrots grown on contaminated soils are an important source of heavy metals in the diet. Among the analyzed elements, cadmium creates the highest health risk. Studies have shown that the method of preparing carrots for consumption affects the magnitude of exposure to cadmium and zinc by alimentary route.

Conclusions:
The place of purchase, regardless of the type and size of a trading unit, does not mean identification of the level of exposure. Considering the demonstrated relationship between the content of metals, particularly cadmium, and the method of preparation of carrots for consumption, it seems important to spread this knowledge and use it in the management of individual health risk.

 
REFERENCJE (15)
1.
Anyszka Z. Metodyka integrowanej ochrony marchwi (Materiały dla doradców). Instytut Ogrodnictwa. InHort 2013.
 
2.
Kondratowicz-Pietruszka E. Charakterystyka składu chemicznego i wartości odżywczej soków zbogaconych karotenem. Zeszyty naukowe 2006; 710: 43–58.
 
3.
Adamicki F, Nawrocka B. Metodyka integrowanej produkcji marchwi. PIORIN 2005. Wyd. Krajowe Centrum Rolnictwa Ekologicznego, Ra-dom, ISBN 83-89060-33-7.
 
4.
Dziubanek G, Baranowska R, Oleksiuk K. Metale ciężkie w glebach Górnego Śląska – problem przeszłości czy aktualne zagrożenie? JEcolHealth 2012; 16(4): 169–175.
 
5.
Boguszewska A, Pasternak K. Lead – influence on biochemical processes of human organism. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska 2004; XIV (35): 179–183.
 
6.
Järup L. Hazards of heavy metal contamination. British Medical Bulletin 2003; 68(1): 167–182.
 
7.
WHO. Exposure of children to chemical hazards in food. ENHIS 2009. URL: http://www.euro.who.int/en/dat... (dostęp: 05.09.2017).
 
8.
Jasiński M, Bryczek M, Opolska M i wsp. Chronic effect of lead and mercury on human organism. Health and wellness 2015; 1: 165–169.
 
9.
Krzywy I, Krzywy E, Pastuszak-Gabinowska M i wsp. Ołów – czy jest się czego obawiać? Roczniki Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie 2010; 56(2): 118–128.
 
10.
Rozporządzenie komisji (UE) NR 488/2014 z dnia 12 maja 2014 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1881/2006 w odniesieniu do naj-wyższych dopuszczalnych poziomów kadmu w środkach spożywczych. Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej.
 
11.
Rozporządzenie komisji (WE) NR 1881/2006 z dnia 19 grudnia 2006 r. ustalające najwyższe dopuszczalne poziomy niektórych zanieczyszczeń w środkach spożywczych. Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej.
 
12.
Wachowicz I, Czarnecka-Skubina E. Wpływ procesu kulinarnego na wybrane mierniki jakości marchwi i buraków. Żywność 2004; 3(40): 204–2017.
 
13.
Staniak S. Charakterystyka żywności produkowanej w warunkach rolnictwa ekologicznego. Polish Journal of Agronomy 2014; 19: 25–35.
 
14.
Gadomska J, Sadowski T, Buczkowska M. Ekologiczna żywność jako czynnik sprzyjający zdrowiu. Probl Hig Epidemiol 2014; 95(3): 556–560.
 
15.
Miśniakiewicz M, Suwała G. Żywność ekologiczna w świadomości Polaków. Zeszyty Naukowe AE w Krakowie 2006; 705: 57–75.
 
eISSN:2084-4905
ISSN:2083-4543
Journals System - logo
Scroll to top