PL EN
PRACA PRZEGLĄDOWA
Zapobieganie konwersji stanu przedcukrzycowego do cukrzycy typu 2 jako wyzwanie współczesnego zdrowia publicznego. Analiza aktualnego stanu badań, możliwości interwencji
 
Więcej
Ukryj
1
Zakład Dietetyki Klinicznej, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Polska
 
 
Autor do korespondencji
Michał Skrzypek   

Zakład Dietetyki Klinicznej, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, ul. Chodźki 1, room 161, 20-093 Lublin, Polska
 
 
Med Og Nauk Zdr. 2018;24(4):214-219
 
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Wprowadzenie i cel pracy:
W kontekście epidemii cukrzycy typu 2 (T2DM) wyzwaniem z perspektywy zdrowia publicznego jest efektywna prewencja tej choroby, obejmująca m.in. zahamowanie konwersji stanu przedcukrzycowego do T2DM. Przedmiotem niniejszej, pierwszej części składającego się z dwóch modułów opracowania jest analiza i synteza najważniejszych danych epidemiologicznych i klinicznych dotyczących stanu przedcukrzycowego. Przedstawione zostaną wyniki wybranych badań klinicznych, w których testowano efektywność interwencji dotyczących stylu życia i farmakoterapii w prewencji T2DM u chorych ze stanem przedcukrzycowym.

Skrócony opis stanu wiedzy:
Zmiany w zakresie stylu życia i stosowanie farmakoterapii pozwalają w świetle aktualnego stanu wiedzy zapobiegać konwersji stanu przedcukrzycowego do T2DM. Ze względu na potencjalną odwracalność stanu przedcukrzycowego elementem programów prewencji T2DM powinien być screening pod kątem wczesnej diagnozy jego komponentów, to jest Impaired Fasting Glucose (IFG) oraz Impaired Glucose Tolerance (IGT). Szczególnej uwagi klinicysty i dietetyka wymagają osoby, u których diagnozuje się IFG oraz IGT łącznie, gdyż wymagają one w celu opóźnienia rozwoju T2DM agresywnej interwencji nakierowanej na zmianę stylu życia, wspomaganej farmakoterapią.

Podsumowanie:
Wdrażanie u osób ze stanem przedcukrzycowym skutecznych metod prewencji T2DM jest szansą opanowania rosnącej fali zapadalności na T2DM. Kwestia ta powinna być uwzględniona w ogólnopolskiej strategii działań z zakresu prewencji T2DM. W kolejnym opracowaniu zostaną szczegółowo omówione istotne zalecenia żywieniowe oraz wskazania dotyczące aktywności fizycznej możliwe do zastosowania w leczeniu stanu przedcukrzycowego.


Introduction and Objective:
In the context of the epidemic of type 2 diabetes (T2DM), a significant challenge from the perspective of public health is to effectively prevent this disease, which involves measures that inter alia halt the conversion of prediabetes to T2DM. The subject of the present part I of the two-module study is to analyze and synthesize the most important data concerning prediabetes. The paper presents the results of selected clinical studies which tested the effectiveness of interventions concerning lifestyle and pharmacotherapy in the prevention of T2DM in prediabetic patients.

Brief description of the current state of knowledge:
In light of the current state of knowledge, changes in lifestyle and the use of pharmacotherapy allow prevention of the conversion of prediabetes to T2DM. On account of the potential reversibility of prediabetes, an element of T2DM prevention programmes should be screening procedures in order to early diagnose its components, i.e. Impaired Fasting Glucose (IFG) and Impaired Glucose Tolerance (IGT). Special attention should be devoted by the clinician and the dietician to patients in whom IFG and IGT are jointly diagnosed, because, in order to delay the development of T2DM, they require aggressive intervention aimed at changing lifestyle, assisted by pharmacotherapy.

Recapitulation:
The implementation of effective methods of T2DM prevention is a chance to halt the rising wave of T2DM incidence. This question should be taken into account in the nationwide strategy for T2DM preventive measures. The next study will discuss in detail significant dietary recommendations, as well as indications for physical activity which can be applied in the treatment of prediabetes.

 
REFERENCJE (35)
1.
Kushner RF, Sorensen KW. Lifestyle medicine: the future of chronic disease management. Curr Opin Endocrinol Diabetes Obes. 2013; 20: 389–395.
 
2.
Profilaktyka i leczenie cukrzycy typu 2. Informacja o wynikach kon¬troli. Departament Zdrowia, Najwyższa Izba Kontroli, Warszawa 2017. KZD.430.007.2017 (www.nik.gov.pl dostęp: 27.03.2018).
 
3.
World Health Organization. Global Health Observatory data. http:// www.who.int/gho/ncd/en/ (dostęp: 2018.02.19).
 
4.
Waśkiewicz A, Szcześniewska D, Szostak-Węgierek D, Kwaśniewska M, Pająk A, Stepniak U i wsp. Are dietary habits of the Polish population consistent with the recommendations for prevention of cardiovascular disease? – WOBASZ II project. Kardiol Pol. 2016; 74(9): 969–977.
 
5.
Skrzypek M, Marzec A, Goral K. Żywienie w determinowaniu ryzyka, prewencji i leczeniu choroby wieńcowej w świetle European Guidelines on Cardiovascular Prevention 2016 – ciągłość i zmiana. W: Borzęcki A (red.). Środowisko a zdrowie. Lublin: Norberitum; 2017: 458–466.
 
6.
Stan cukrzycowy występuje u około 5 mln Polaków. https://diabetologia. mp.pl/wiadomosci/171652,stan-przedcukrzcowy-wystepuje-u-okolo-5¬-mln-polakow (dostęp: 19.12.2018).
 
7.
Rutkowski M, Bandosz P, Czupryniak L, Gaciong Z, Solnica B, Jasiel-Wojculewicz H i wsp. Prevalence of diabetes and impaired fasting glucose in Poland – the NATPOL 2011 Study. Diabet Med. 2014; 31(12): 1568–1571.
 
8.
Cho NM, Kirigia J, Mbanya JC, Ogurstova K, Guariguata L, Rathmann W i wsp. IDF Diabetes atlas 2017, 8th edition. http://diabetesatlas.org/ IDF_Diabetes_Atlas_8e_interactive_EN/ (dostęp: 1.10.2018).
 
9.
Lasoń I. Stan przedcukrzycowy – czy warto podjąć rzuconą rękawicę? https://diabetologia.mp.pl/sta... (dostęp: 19.02.2018).
 
10.
Santaguida PL, Balion C, Hunt D, Morrison K, Gerstein H, Raina P i wsp. Diagnosis, Prognosis, and Treatment of Impaired Glucose Tole¬rance and Impaired Fasting Glucose. Summary. 2005 Aug. W: AHRQ Evidence Report Summaries. Agency for Healthcare Research and Quality, Rockville; 1998–2005. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/b... NBK11923/ (dostęp: 19.02.2018).
 
11.
Nathan DM, Davidson MB, DeFronzo RA, Heine RJ, Henry RR, Pratley R i wsp. Impaired Fasting Glucoza and Impaired Glucose Tolerance. Diabetes Care. 2007; 30(3): 753–759.
 
12.
Mutie PM, Giordano GN, Franks PW. Lifestyle precision medicine: the next generation in type 2 diabetes prevention? BMC Med. 2017; 15: 171.
 
13.
Garvey WT, Arathuzik G. Lifestyle Therapy for Diabetes Melitus. W: Mechanick JI, Kushner RF (red.). Lifestyle Medicine. Switzerland: Springer International Publishing; 2016. p. 221–243.
 
14.
Polskie Towarzystwo Diabetologiczne. Zalecenia kliniczne dotyczą¬ce postępowania u chorych na cukrzycę 2017. Diabetol Prakt. 2017; 3(Suppl A).
 
15.
Czupryniak L. Stan przedcukrzycowy – czas na farmakologiczną i nie¬farmakologiczną prewencję cukrzycy. Diabet Klin. 2013; 2(4): 144–149.
 
16.
Otto-Buczkowska E. Metformina – blaski i cienie jej stosowania u mło¬dych pacjentów. Dylematy refundacyjne. Med Rodz. 2013; 4: 154–157.
 
17.
Diabetes Prevention Program Research Group. Reduction in the in¬cidence of type 2 diabetes with life style intervention or metformin. NEJM. 2002; 346(6): 393–403.
 
18.
Diabetes Prevention Program Research Group. 10-year follow up of diabetes incidence and weight loss in the Diabetes Prevention Program Outcomes Study. Lancet. 2009; 374(9702): 1677–1686.
 
19.
Diabetes Prevention Program Research Group. Long-term Effects of Lifestyle Intervention or Metformin on Diabetes Development and Microvascular Complications: the DPP Outcomes Study. Lancet Diabetes Endo. 2015; 3(11): 866–875.
 
20.
Tuomilehto J, Lindstrom J, Eriksson JG, Valle TT, Hamalainen H, Ilanne-Parikka P i wsp. Prevention of type 2 daibetes mellitus by changes in lifestyle among subjects with impaired glucose tolerance. NEJM. 2001; 344(18): 1343–1350.
 
21.
Pan XR, Li GW, Hu YH, Wang JX, Yang WY, An ZX i wsp. Effects of diet and exercise in preventing NIDDM in people with impaired glucose tolerance. The Da Qing IGT and Diabetes Study. Diabetes Care. 1997; 20(4): 537–544.
 
22.
Weber MB, Ranjani H, Staimez LR, Anjana RM, Ali MK, Narayan KMV i wsp. The Stepwise Approach to Diabetes Prevention: Results From the D-CLIP Randomized Controlled Trial. Diabetes Care. 2016; 39: 1760–1767.
 
23.
Duda-Król WB. Metformina – skuteczność, bezpieczeństwo i optymalne dawki w leczeniu cukrzycy typu 2. Med. Fakt. 2014; 2(23): 49–55.
 
24.
Rotenstein LS, Kozak BM, Shivers JP, Yarchoan M, Close J, Close KL. Idealne leczenie cukrzycy: jak będzie wyglądać? Jak blisko jesteśmy osiągnięcia tego celu? Diabetol Dypl. 2012; 9(2): 7–15.
 
25.
Kargulewicz A, Bogdański P, Swora-Cwynar E, Musialik K, Grzymi¬sławski M. Pozahipoglikemiczne efekty metforminy– perspektywy kliniczne. Farmacja Współczesna. 2013; 6: 1–5.
 
26.
Polskie Towarzystwo Dietetyki. Rekomendacje postępowania dietetycz¬nego w cukrzycy, stanowisko Polskiego Towarzystwa Dietetyki 2017. Dietetyka. 2017; 10 (Wyd. specj.): 31.
 
27.
Biernat J, Bronkowska M. Interakcje z lekami – istotnym wskazaniem suplementacji diety witaminą B12. Bromat Chem Toksykol. 2014; 4: 857–864.
 
28.
Carpentier JL, Bury J, Luyckx A, Lefebvre P. Vitamin B 12 and folic acid serum levels in diabetes under various therapeutic regimens. Diabete Metab. 1976; 2(4): 198–190.
 
29.
Pongchaidecha M, Srikusalanukul V, Chattananon A, Tanjariyaporn S. Effect of metformin on plasma homocysteine, vitamin B12 and folic acid: a cross-sectional study in patients with type 2 diabetes mellitus. J Med Assoc Thai. 2004; 87(7): 780–787.
 
30.
Wulffele MG, Kooy A, Lehert P, Bets D, Ogterop JC, Borger van der Burg B. Effects of short-term treatment with metformin on serum concentrations of homocysteine, folate and vitamin B12 in type 2 dia¬betes mellitus: a randomized, placebo-controlled trial. J Intern Med. 2003; 254(5): 455–463.
 
31.
Xu L, Huang Z, He X, Wan X, Fang D, Li Y. Adverse effect of metformin therapy on serum vitamin B12 and folate: Short-term treatment causes disadvantages? Med Hyp. 2013; 81: 149–151.
 
32.
Bożek A, Strojek K, Rokicka D, Wróbel M, Szymborska-Kajanek A. Niedobór witaminy B12 u chorych przewlekle leczonych metforminą. www.aptekamedia.pl/files/UserFiles/file/2012/11/metformina.pdf (dostęp: 1.10.2018).
 
33.
Kujawska-Łuczak M, Pupek-Musialik D. Metformina – efektywny lek przeciwcukrzycowy. Czy potrafimy wykorzystać jej potencjał? Forum Zaburzeń Metabolicznych. 2010; 1(2): 73–82.
 
34.
Grzybowska M, Bober J, Olszewska M. Metformina – mechanizmy działania i zastosowanie w terapii cukrzycy typu 2. Postępy Hig. 2011; 65: 277–285.
 
35.
Zawada A, Wierusz-Wysocka B. Zastosowanie metforminy w cukrzycy typu 1. Diabetol Prakt. 2009; 10(4): 143–150.
 
eISSN:2084-4905
ISSN:2083-4543
Journals System - logo
Scroll to top