PRACA PRZEGLĄDOWA
Analiza wybranych zanieczyszczeń powietrza w 2017 roku na terenie Bielska-Białej oraz ich toksyczne działanie na organizm człowieka
1
Uniwersytet Śląski, Wydział Nauk o Ziemi
Autor do korespondencji
Med Og Nauk Zdr. 2018;24(2):147-151
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Zanieczyszczenie powietrza atmosferycznego oddziałuje negatywnie na stan zdrowia organizmu człowieka, a w konsekwencji jest przyczyną powstawania wielu chorób układu oddechowego, krwionośnego oraz chorób nowotworowych. Ocenia się, że w Polsce każdego roku odnotowuje się 45 tys. zgonów spowodowanych zanieczyszczeniem powietrza atmosferycznego. W skali ogólnoświatowej liczba ta wynosi ok. 7 mln. W celu poprawy stanu sanitarnego powietrza atmosferycznego na terenie miasta Bielska-Białej i innych obszarów o wysokim stopniu urbanizacji należy przede wszystkim ograniczyć źródła niskiej emisji, czyli emisję szkodliwych pyłów i gazów pochodzących z niskich emitorów, do których zalicza się kominy np. z domów jednorodzinnych lub kamienic. Ograniczenie niskiej emisji można osiągnąć m.in. poprzez: likwidację indywidualnego źródła ciepła i podłączenie budynku do miejskiej sieci ciepłowniczej, wymianę kotła centralnego ogrzewania i instalacji centralnego ogrzewania, docieplenie ścian budynku, wymianę okien oraz zastosowanie alternatywnych źródeł ciepła (kolektorów słonecznych, pomp ciepła). Za cele pracy przyjęto ocenę poziomu zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego tlenkiem azotu, pyłu zawieszonego PM2,5 i PM10, dwutlenku siarki, benzenu oraz benzo(a)pirenu w 2017 roku na terenie miasta Bielska-Białej oraz próbę wykazania ich negatywnego (toksycznego) wpływu na organizm człowieka
The chemical composition of polluted atmospheric air has a negative impact on human health as well as on animals, water and soil. In effect, it causes respiratory system disease, blood system disease and cancers. Children and elderly people are among the most endangered as their immune system is weak. It is estimated that every year in Poland, 45,000 people die
as a result of polluted air. On a global scale, the number rises to 7 million people. The main contributors to the air pollution are factories, power stations, coal-burning central heating systems and transport. In order to improve the quality of the air in Bielsko-Biała and other urbanized regions it is necessary to reduce sources of low emission of dust and gases coming from low emitters, such as chimneys in apartments and family houses. A large number of low chimneys create a noxious pollution which accumulates at the site of its creation. The low emission effect is the worst during the winter heating season. Temperature inversion, frosty days and lack of wind create unfavourable conditions for the spreading of pollution. Reduction of the low emission can be achieved by: connecting the dwelling to the district heating system, upgrading the boiler and central heating system, insulating the dwelling, double-glaze windows, alternative heating sources, such as solar panels and heat pumps. Industrial plants should seek to replace old technologies with new ones which are more environmental friendly. Endeavour to reduce air pollution is necessary for the wellbeing of the population living in the area. The aim of this elaboration is to present the concentration of chemical elements and particles, such as: nitrogen oxide, suspended
dust PM10 and PM2.5, sulphur dioxide, benzene, benzo(a)pyrene, and to prove their negative impact on the human body
REFERENCJE (23)
1.
Cholewiński M, Kamiński M, Pospolita W. Zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka wynikające ze stosowania wybranych paliw w indy¬widualnych instalacjach grzewczych. Kosmos 2016; 65(4): 477–486.
2.
Norma PN-EN 12341:2014. Powietrze atmosferyczne – Standardowa grawimetryczna metoda pomiarowa do określania stężeń masowych frakcji PM10 lub PM2,5 pyłu zawieszonego.
3.
Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 24 sierpnia 2012 roku w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu (Dz.U. z 2012 r. poz. 1031).
4.
Moździerz A, Juszko-Piekut M, Stojko J. Zanieczyszczenie powietrza at¬mosferycznego wielopierścieniowymi węglowodorami aromatycznymi a stan zdrowia populacji. Ann. Acad. Med. Siles. 2010; 64(1/2): 60–65.
5.
Radziszewska A, Karczmarek-Borowska B, Grądalska-Lampart MF, Agata A. Epidemiologia, profilaktyka i czynniki ryzyka zachorowania na raka płuca, Pol. Merkuriusz Lek. 2015; 38(24): 113–118.
6.
Ścibor M, Balcerzak B, Czernecka Ż, Malinowska-Cieślik M. Ocena jakości życia pacjentów z astmą oskrzelową mieszkających w Krakowie w strefach różniących się stężeniem pyłu zawieszonego w powietrzu (PM10), Med. Śr. 2015; 18(1): 45–53.
7.
Biesiada M, Zejda JE, Skiba M. Air pollution and acute respiratory dise¬ases in children: regression analysis of morbidity data. Polish Journal of Occupational Medicine and Environmental Health 2000; 13: 113–120.
8.
Dockery D, Pope C, Xu X. An association between air pollution and mortality in six US cities. N. Engl. J. Med. 1993; 329: 1753–1759.
9.
Hoek G, Forsberg B, Borowska M. Wintertime PM10 and black smoke concentrations across Europe: results from the PEACE study. Atmosphe¬ric Environment 1997; 31: 3609–3622.
10.
Juda-Rezler K, Reizer M, Oudinet J. Determination and analysis of PM10 source apportionment during episodes of air pollution in Central Eastern European urban areas: The case of wintertime 2006. Atmosphe¬ric Environment 2011; 45: 6557–6566.
11.
Bakera B, Gawrońska H. Zanieczyszczenia powietrza w pomieszczeniach. Kosmos 2015; 64(1): 137–143.
12.
WHO Working Group. Health Aspects of Air Pollution with Particu¬late Matter. Ozone and Nitrogen Dioxide. German, Bonn. 2003, 7–29.
13.
Kroczyńska-Bednarek J. Wpływ czynników środowiskowych na rozwój i przebieg astmy oskrzelowej, Terapia 2008; 16(10/1): 23–33.
14.
Jędra M, Starski A. Benzen w żywności i środowisku człowieka. Rocz. Państ. Zakł. Hig. 2010; 61(1): 7–12. International Agency for Research on Cancer. IARC Monographs. Supplement 7. 1987; 120–122.
15.
International Agency for Research on Cancer. IARC Monographs Supplement 7. 1987; 120–123.
16.
Gardner LK, Lawrence GD. Benzene production from decarboxylation of benzoic acid in the presence of ascorbic acid and a transition-metal catalyst. J. Agric. Food Chem. 1993; 41: 693–695.
17.
Hattemer-Frey HA, Travis CC, Land ML. Benzene. Environmental partitioning and human exposure. Environ. Res. 1990; 53: 221–232.
18.
Brzeźnicki S, Boczarowska M, Gromiec JP. Najwyższe dopuszczalne stężenia wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA). Obecny stan prawny i propozycje zmian. Med. Pr. 2009; 60(3): 179–185.
19.
Moździerz M, Świetlik R. Ocena ryzyka nowotworowego związanego z narażeniem inhalacyjnym na benzo(a)piren w wybranych miastach Polski. Med. Śr. 2009; 6(2): 14–22.
20.
Chuang JC, Mack GA, Kuhlman MR. Polycyclic aromatic hydrocarbons and their derivatives in indoor and outdoor air in an 8-home study. At¬mospheric Environment, Part B, Urban Atmosphere 1991; 25: 369–380.
21.
Moździerz A, Juszko-Piekut M, Stojko J. Analiza poziomów stężeń B[a]P w powietrzu atmosferycznym miast Górnego Śląska w latach 1983–2005. Med. Śr. 2011; 14(2): 15–23.
22.
Pac A, Jacek R, Sochacka-Tatara E, Spengler John D, Camman David E, Perera Frederica P, Jędrychowski W. Zanieczyszczenie powietrza pyłem drobnym (PM2,5) oraz benzo(a)pirenem w Krakowie. Med. Śr. 2008; 11(2): 17–22.
23.
Dzikuć M. Ekonomiczne i społeczne czynniki ograniczenia niskiej emisji w Polsce. Warszawa: Difin; 2017.
| eISSN: | 2084-4905 |
| ISSN: | 2083-4543 |
Przetwarzamy dane osobowe zbierane podczas odwiedzania serwisu. Realizacja funkcji pozyskiwania informacji o użytkownikach i ich zachowaniu odbywa się poprzez dobrowolnie wprowadzone w formularzach informacje oraz zapisywanie w urządzeniach końcowych plików cookies (tzw. ciasteczka). Dane, w tym pliki cookies, wykorzystywane są w celu realizacji usług, zapewnienia wygodnego korzystania ze strony oraz w celu monitorowania ruchu zgodnie z Polityką prywatności. Dane są także zbierane i przetwarzane przez narzędzie Google Analytics (więcej).
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
