PL EN
PRACA PRZEGLĄDOWA
Tularemia – wciąż groźna zoonoza
 
Więcej
Ukryj
1
Zakład Bezpieczeństwa Wody i Gleby, Instytut Medycyny Wsi w Lublinie
 
 
Med Og Nauk Zdr. 2011;17(3):155-160
 
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Wstęp:
Tularemia – ostra, odzwierzęca choroba zakaźna, zwana inaczej dżumą gryzoni, chorobą zajęczą lub króliczą gorączką. Tularemię wywołuje Gram-ujemna pałeczka – Francisella tularensis. Źródłem zakażenia są głównie zające, dzikie króliki, drobne gryzonie leśne i polne, dzikie ptactwo, woda, żywność; wektorami natomiast mogą być owady ssące krew, kleszcze. Ludzie zakażają się przez bezpośredni kontakt z zakażonymi tkankami zwierząt, drogą pokarmową (spożywanie skażonej wody i żywności), przez drogi oddechowe oraz przez ukąszenia owadów. Choroba może przebiegać pod postaciami: wrzodziejąco-węzłową (najczęściej), anginową, żołądkowo-jelitową, płucną, oczno-węzłową i durową. Ponieważ Francisella tularensis jest jedną z najbardziej zakaźnych bakterii, może być użyta jako broń biologiczna. Tularemia w niektórych krajach stanowi wciąż poważny problem epidemiologiczny. W pracy przedstawiono sytuację epidemiologiczną tularemii w Polsce i na świecie. Na świecie maksymalne nasilenie zachorowań na tularemię zanotowano w latach 1930-1950. Mimo tendencji spadkowej ciągle notuje się nowe zachorowania, pojawiają się nowe epidemie, których źródłem zakażenia są nie tylko, zające ale również woda i żywność. W Polsce po raz pierwszy tularemię rozpoznano u człowieka w 1949 roku, źródłem zakażenia przypuszczalnie była skórka z zająca. Co roku rejestruje się pojedyncze przypadki tularemii, głównie w rejonach endemicznych. W Polsce w latach 1949-2009 na tularemię zachorowało 614 osób, zanotowano jeden przypadek śmiertelny – w 1983 roku.


Introduction:
Tularemia is the acute, contagious animal disease known by diff erent names: rodents’ plague, hare sickness or rabbit fever. Tularemia is caused by the Gram-negative bacilla - Francisella tularensis. The source of infection are mainly hares, wild rabbits, small rodents from forest and meadow, wild birds, water, and food. Vectors can be blood-sucking insects, e.g. mosquitos and ticks. Humans acquire infection through direct contact with infected animal tissues, ingestion (drinking contaminated water and eating contaminated food), inhalation, and through insect bites. Infection occurs in diff erent forms, such as typhoidal, oculoglandular, oropharyngeal, pneumonic, ulceroglandular (most common) and gastro-intestinal. Because Francisella tularensis is one of the most infectious bacteria, it may be used as a biological weapon. In some countries, tularemia is still a major epidemiological problem. The study presents the epidemiological situation of tularemia in Poland and worldwide. Maximum severity of cases of tularemia in the world was recorded in the period 1930-1950. Despite the downward tendency, new cases are still being recorded, and new epidemics emerge, the source of which are not only hares, but also water and food. In Poland, human tularemia was diagnosed for the fi rst time in 1949, the source of infection was probably a hare pelt. Every year, single cases of tularemia are registered, mainly in endemic areas. In Poland, during the period 1949 - 2009, 614 of tularemia cases were registered, including one fatal case noted in 1983.

 
REFERENCJE (30)
1.
OsiakB, Bartoszcze M, Gaweł J. Franciscella tularensis – cechy zarazka, patogeneza, diagnostyka. Przegl Epidem 2006;60:601-608.
 
2.
Cisak E, Chmielewska-Badora J, Zwoliński J, Dutkiewicz J. Choroby przenoszone przez kleszcze. Med Ogol 2008; 14(XLIII),3:280-289.
 
3.
Dutkiewicz J, Cisak E. Biologiczne czynniki zagrożenia zawodowego w leśnictwie. Zdr Publ 2008;118(1):85-90.
 
4.
Gliński Z, Kostro K. Nowo pojawiające się zoonozy zagrażające zdrowiu publicznemu. Życie Wet 2005; 80(8):481-484.
 
5.
Skrodzki E. Tularemia Warszawa PZWL; 1978.
 
6.
Chomiczewski K. Patogeny zwierzęce jako broń biologiczna. Przegl Epid 2003;57:355-361.
 
7.
Dutkiewicz J, Jabłoński L. Biologiczne szkodliwości zawodowe. Warszawa PZWL, 1989:173-175.
 
8.
Petersen JM, Schriefer ME, Carter LG, Zhou Y, Sealy T, Bawiec D, et al. Laboratory analysis of tularemia in wild-trapped, commercially traded prairie dogs, Texas, 2002. Emerg Infect Dis 2004;10(3):419-25.
 
9.
Pacewicz S, Zajkowska M, Świerzbińska R, Kondrusik M, Grygorczuk SS, Hermanowska-Szpakowicz T. Czy kleszcze są wektorami tularemii u mieszkańców Połnocno-Wschodniej Polski? Med Pr 2004;55(2):189-192.
 
10.
Rostawicki W, Jagielski M. Tularemia. Post Mikrobiol 2005;44(3):265- 273.
 
11.
Knap J. Tularemia. W: Magdzik W, Naruszewicz-Lesiuk D, Zieliński A, red. Choroby zakaźne i pasożytnicze –epidemiologia i profi lakty-ka. Wyd.VI Bielsko-Biała: α-medica press, 2007:312-317.
 
12.
Skrodzki E, Tomaszunas S. Badania nad żywą szczepionką przeciw tularemii. Przegl Epidem 1955;3:199-210.
 
13.
Mierzyńska D, Hermanowska-Szpakowicz T. Tularemia jako potencjalna broń bioterrorystów. Med Pr 2002;53;3:279-281.
 
14.
Akalin H, Helvaci S , Gedikoğlu S. Re-emergence of tularemia in Turkey. Int J Infect Dis 2009;13(5):547-51.
 
15.
Gurcan S. Francisella tularensis and tularemia in Turkey. Mikrobiol Bul 2007, 41(4):621-636.
 
16.
Anda P, Segura del Pozo J, Garcija Diaz JM, Escudero R, Garcija Pena FJ, Lopez Velasco MC, et al. Waterborne outbreak of tularemia associated with crayfi sh fi shing. Emerg Infect Dis 2001;7(3 Suppl):575-82.
 
17.
Chitadze N, Kuchuloria T, Clark DV, Tsertsvadze E, Chokheli M, Tsertsvadze N, et al. Water-borne outbreak of oropharyngeal and glandular tularemia in Georgia: investigation and follow-up. Infection 2009;37(6):514-521.
 
18.
Hauri AM, Hofstetter I, Seibold E, Kayssen P, Eckert J, Neubauer H, Splettstoesser WD. Investigating an airborne tularemia outbreak, Germany. Emerg Infect Dis 2010;16 (2):238-243.
 
19.
Fabbi M, Messeri D, Vicari N, Merlo LM, Pierozzi C, Talini M, et al. Epidemia di tularemia in Toscana collegata a una sorgente d’acqua naturale VII workshop nazionale Enter-net Italia Sistema di sorveglianza delle infezioni enteriche Infezioni trasmesse da alimenti e acqua : diagnostica ed epidemiologia : 4-5 novembre 2009 Roma / a cura di I Luzzi... [et al.]. - Roma : Istituto Superiore di Sanita, 2009. - (ISTI-SAN congressi ; 09/C10) p 41 [Nr. Estr. 4372] Workshop Nazionale Enter-net Italia (Roma : 4-5 novembre 2009).
 
20.
Greco D, Allegrini G, Tizzi T, Ninu E, Lamanna A, Luzi S. A waterborne tularemia ooutbreak. Eur J Epidemiol 1987;3(1):35-38.
 
21.
Reintjes R, Dedushaj I, Gjini A, Jorgensen TR, Cotter B, Lieft ucht A, et al. Tularemia outbreak investigation in Kosovo: Case control and environmental. EID Journal 2002;8(1):69-73.
 
22.
Eliasson H, Lindback J, Pekka Nuorti J, Arneborn M, Giesecke J, Tegnell A. Th e 2000 tularemia outbreak: a case-control study of risk factors in disease-endemic and emergent areas, Sweden. Emerg Infect Dis 2002;8(9):956-960.
 
23.
Christova I, Velinov T, Kantardjiev T, Galev A. Tularaemia outbreak in Bulgaria. Scand J DIS Infect 2004;36 (11-12):785-789.
 
24.
Morbidity and Mortality Weekly Report (CDC) 2011; 60/12, april 1, www.cdc.gov/mmwr/PDF/wk/mm6012.pdf (dostęp: 20011.10.06).
 
25.
 
26.
www.cdc.gov/tularemia/Surveillance/Tul_CasesbyState.html (dostęp: 20011.10.06).
 
27.
Malottke R, Dominowska Cz. Zachorowania na tularemię w Polsce w latach 1946-1971. Przegl Epidem 1973;1:59-63.
 
28.
Skrodzki E, Łazuga K, Sokołowska B, Tworek R. Tularemia w woj. szczecińskim. Przegl Epidem 1954;3:180-182.
 
29.
Kicińska H, Kostrzewski J, Łęczycka A. Zachorowania na tularemię w Warszawie Przegl Epidem 1954;1:37-42.
 
30.
Biuletyny roczne „Choroby zakaźne i zatrucia w Polsce” w latach 1974- 2007; Warszawa, PZH.
 
eISSN:2084-4905
ISSN:2083-4543
Journals System - logo
Scroll to top