PL EN
PRACA PRZEGLĄDOWA
Religia katolicka a zachowania suicydalne w Polsce
 
Więcej
Ukryj
1
Zakład Zdrowia Publicznego, Warszawski Uniwersytet Medyczny, Wydział Nauki o Zdrowiu, Zakład Zdrowia Publicznego, Polskie Towarzystwo Suicydologiczne
 
2
SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny, Klinika Pediatrii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
 
3
Warszawski Uniwersytet Medyczny, Wydział Nauki o Zdrowiu, Zakład Dydaktyki i Efektów Kształcenia, Polskie Towarzystwo Suicydologiczne
 
4
SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny
 
 
Autor do korespondencji
Aleksandra Kielan   

Zakład Zdrowia Publicznego, Warszawski Uniwersytet Medyczny, Wydział Nauki o Zdrowiu, Zakład Zdrowia Publicznego, Polskie Towarzystwo Suicydologiczne, Banacha 1a, 02-097 Warszawa, Polska
 
 
Med Og Nauk Zdr. 2017;23(2):158-164
 
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Wprowadzenie:
Religia, w której wychowuje się człowiek ma wpływ na kształtowanie się jego tożsamości, która jest silnie związana z powstawaniem pozytywnych wzorów zdrowia psychicznego. Jedną z konsekwencji zachwiania tych wzorców może być podjęcie próby odebrania sobie życia.

Cel pracy:
Niniejsza praca miała na celu dokonanie przeglądu literatury naukowej w zakresie: 1. Mechanizmów kształtowania się tożsamości człowieka ze szczególnym uwzględnieniem tożsamości religijnej. 2. Stanowiska Kościoła katolickiego wobec zjawiska samobójstwa. 3. Wpływu religii katolickiej na zachowania samobójcze.

Skrócony opis stanu wiedzy:
Według statystyk Światowej Organizacji Zdrowia, ponad 800 tys. Ludzi corocznie popełnia samobójstwo, a zdecydowanie większa liczba próbuje odebrać sobie życie. Kościół katolicki traktuje samobójstwo jako ciężkie naruszenie piątego przykazania Dekalogu. Zjawisko samobójstwa jest potępiane w religii katolickiej, jednak nie potępia się samych samobójców. Według Kościoła katolickiego osoba, która próbuje odebrać sobie życie, jest niepoczytalna, a sam akt samobójstwa uważa się za nienaturalny, ponieważ stoi on w sprzeczności z naturalnym dążeniem człowieka do życia. Religijność może zmniejszać ryzyko podjęcia zachowań samobójczych.

Podsumowanie:
Kościół pełni ważną rolę zarówno w prewencji, jak i postwencji zachowań samobójczych. Należy zastanowić się nad rolą Kościoła w niesieniu pomocy osobom z tendencjami samobójczymi oraz nad najbardziej efektywnym wykorzystaniem potencjału religii katolickiej do zapobiegania zachowaniom autodestrukcyjnym.


Introduction:
The religion in which an individual is brought up has an impact on the development of the person’s identity, which is strongly related with the formation of positive patterns of psychological health. Suicidal attempt may be one of the consequences of disturbance of these psychological health patterns.

Objective:
The aim of the presented study was a review of the scientific literature in the fields of: 1. mechanisms of shaping the identity of a person with particular regard to religious identity; 2. attitude of the Catholic Church towards the phenomenon of suicide; 3. influence of the Catholic religion on suicidal behaviour.

Brief description of the stste of knowledge.:
According to the WHO statistics, over 800,000 people commit suicide annually, and a much greater number of people attempt to commit suicide. The Catholic Church considers suicide as a severe violation of the Fifth Commandment of the Decalogue; however, it does not condemn the victim. According to the Catholic Church, the person who attempts to take own life is mentally unbalaced, because this act is unnatural and against the natural human desire to live. Religiosity may decrease the risk of underaking suicidal behaviours.

Summary:
The Church plays an important role in theprevention of suicidal behaviours, as well as in post-intervention. It is necessary to consider the role of the Church in helping people with suicidal tendencies, and the most effective use of the potential of Catholicism to prevent self-destructive behaviour.

 
REFERENCJE (45)
1.
Bee H. Psychologia rozwoju człowieka, Wydawnictwo Zysk i S-ka. Poznań; 1998.
 
2.
Brzezińska A. Dzieciństwo i dorastanie: korzenie tożsamości osobistej i społecznej. W: Brzezińska A, Hulewska A, Słomska J (red.). Edukacja regionalna. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2006.
 
3.
Helson R, Srivastava S. Three paths of adult development: conservers, seekers and achievers. Journal of Personality and Social Psychology. 2001; 80, 6: 995–1010.
 
4.
Jarosz M. Samobójstwa. Dlaczego teraz? Wydawnictwo Naukowe PWN. Warszawa, 2013.
 
5.
Dmochowska H, red., Rocznik demograficzny. Główny Urząd Statystyczny, Zakład Wydawnictw Statystycznych. Warszawa, 2016.
 
6.
Hołyst B. Suicydologia. LexisNexis Polska Sp. z o.o. Warszawa, 2012.
 
7.
Ciecieląg P, Łysoń P, Sadłoń W, Zdaniewicz W (red.). Kościół katolicki w Polsce 1991– 2011. Główny Urząd Statystyczny. Warszawa, 2014.
 
8.
Tillmann K J. Teorie socjalizacji. Społeczność, instytucja, upodmiotowienie. Wydawnictwo Naukowe PWN. Warszawa, 1996.
 
9.
Dybuch J (red.). Rola i znaczenie Konkordatu 1993 r. Oficyna Wydawnicza Papieskiej Akademii Teologicznej. Kraków, 1994.
 
10.
Zieliński Z. Katolicyzm, człowiek, polityka: przeszłość i teraźniejszość. Towarzystwo Naukowe KUL. Lublin, 2002.
 
11.
Pankalla A, Wieradzka A. Ponowoczesna tożsamość religijna młodych Polaków z perspektywy koncepcji Jamesa Marcii i Koena Luyckxa. Studia Socjologiczne. 2014; 6.1: 163–177.
 
12.
Państwowe Wydawnictwo Naukowe. 2016. Pobrano: http://sjp.pwn.pl/slowniki/etn... (dostęp: 15.06.2016).
 
13.
Wulff D M. Psychologia religii klasyczna i współczesna. Wydawnictwa szkolne i pedagogiczne spółka akcyjna. Warszawa, 1999.
 
14.
Wysocka E. Religijność a tolerancja: obszary zależności. Nomos. Kraków, 2000.
 
15.
Decety J, Cowell JM, Lee K, Mahasneh R, Malcolm-Smith, Selcuk B i wsp. The Negative Association between Religiousness and Children’s Altruism across the World. Current Biology, 2015; 25(22): 2951–2955.
 
16.
Brodniak W, Urban J (red.). Afirmacja życia – o zapobieganiu zachowaniom samobójczym. Poradnik dla duchownych Kościoła Rzymsko¬katolickiego. Płocki Instytut Wydawniczy. Płock, 2016.
 
17.
Katechizm Kościoła Katolickiego. Wydawnictwo Pallottinum. 2015; nr 2280, 2282.
 
18.
Sisask M, Varnik A, Kolves K, Bertolote J.M, Bolhari J, Botega N.J. i wsp. Is religiosity a protective factor against attempted suicide: a cross¬-cultural case-control study. Arch. Suicide Res. 2010; 14: 44–55.
 
19.
Światowa Organizacja Zdrowia. Preventing Suicide a resource for counsellors. Geneva, 2006.
 
20.
Durkheim E. Samobójstwo. Studium z socjologii. Oficyna Naukowa. Warszawa, 2011.
 
21.
Stengel E. Definitions and classifications of suicidal acts. W: Litman RE, red. Proceedings of the 6-th International Conference for Suicide Prevention. Michigan, Suicide Prevention: A Public Health Issue. 1972. Pobrano: www.cdc.gov/violenceprevention/pdf/asap_suicide_issue2-a.pdf (dostęp: 12.07.2016).
 
22.
Światowa Organizacja Zdrowia. Pobrano: www.who.int/topics/suicide/en/, (dostęp: 12.07.2016).
 
23.
Pilecka B. Kryzys psychologiczny – wybrane zagadnienia. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego. Kraków, 2004.
 
24.
Hołyst B. Samobójstwo – przypadek czy konieczność. Wydawnictwo Naukowe PWN. Warszawa, 1983.
 
25.
Hołyst B. Suicydologia. Wydawnictwo LexisNexis. Warszawa, 2002: 438.
 
26.
Rosa K, Gmintrowicz A. Regionalny Program Zapobiegania Samobójstwom Młodzieży. Suicydologia. Warszawa. 2007; 3: 18–28.
 
27.
Bąbik A, Olejniczak D. Uwarunkowania i profilaktyka samobójstw wśród dzieci i młodzieży w Polsce. Dziecko krzywdzone. Teoria, ba¬dania, praktyka. 2014; 13(2).
 
28.
Hilton S C, Fellingham G W, Lyon J L. Suicide Rates and Religious Commitment in Young Adult Males in Utah. American Jnl of Epide¬miology. 2002; 155(5): 413–419.
 
29.
Kranitz L, Abrahams J, Spiegel D, Keith – Spiegel P. 1968, Religious beliefs of suicidal patients. Psychol Rep. 1968; 22(3): 936.
 
30.
Dervis K, Oquendo M A, Grunebaum M F, Ellis S, Burke A K, Mann J J, Religious Affiliation and Suicide Attempt. The American Journal of Psychiatry. 2004; 116(12): 2303–2308.
 
31.
Nangle B. Utah’s vital statistics: births and deaths 1996. 1997. Pobrano: http://health.utah.gov/vitalre... (dostęp: 12.07.2016.07).
 
32.
Evans W. Family, religion help lower youth suicide risk, study says. 2015. Pobrano: http://www.deseretnews.com/art... (dostęp: 12.07.2015).
 
33.
Czabański A. Młodzież wobec samobójstwa. Poznańskie Studia Teologiczne. 1997; 9: 261–267.
 
34.
Price M. Suicide among pre-adolescents. Monitor. 2010.
 
35.
Robinson B A. Religious Tolerance, Suicides among gay and lesbian youth. 2008. Pobrano: http://www.religioustolerance.... (dostęp: 12.07.2016).
 
36.
McMurray C. Nearly Half of Teens Aware of Peer Suicide Attempts. 2004. Pobrano: http://www.gallup.com/poll/117... (dostęp: 24.04.2017).
 
37.
Bąbik K, Kaczyńska A, Kryńska M. Kontakt z sacrum a poziom tolerancji. Wyróżniona praca roczna studentów III roku. Wyższa Szkoła Psychologii Społecznej. Warszawa, 2007.
 
38.
Boski P. Tożsamość kulturowa. W: Oleś PK, Batory A (red.). Tożsamość i jej przemiany a kultura. Wydawnictwo KUL. Lublin, 2008.
 
39.
Światowa Organizacja Zdrowia. 2015. Pobrano: www.who.int/me-diacentre/news/releases/2014/suicide-prevention-report/en/ (dostęp: 10.08.2015).
 
40.
Kielanowski T. Rozmyślania o przemijaniu. Wiedza Powszechna. War¬szawa, 1976.
 
41.
Pawłowski S, Gruszczyński W. Zachowania samobójcze w świetle religii katolickiej. W: Brudkiewicz P (red.). Problematyka samobójstw w II dekadzie XXI wieku. Medycyna praktyczna, 1. Kraków, 2015.
 
42.
Raburska-Krzyżaniak K. Opinie Księzy katolickich na temat samobójstwa i samobójcy. W: Rosa K, Czabański A (red.). Percepcja zachowań samobójczych. Między opiniami a doświadczeniem. Uniwersytet Me¬dyczny w Łodzi i Polskie Towarzystwo Suicydologiczne. Kraków, 2014.
 
43.
Bauman Z. O tarapatach tożsamości w ciasnym świecie. W: Kalag W (red.). Dylematy wielokulturowości. UNIVERSITAS. Kraków, 2004.
 
44.
Giddens A. Socjologia. Wydawnictwo Naukowe PWN. Warszawa, 2012.
 
45.
Aronson E. Człowiek – istota społeczna. Wydawnictwo Naukowe PWN. Warszawa, 2005.
 
eISSN:2084-4905
ISSN:2083-4543
Journals System - logo
Scroll to top