TY - JOUR JO - Med Og Nauk Zdr. SN - 2083-4543 VL - 23 IS - 1 PY - 2017 ID - Mazur2017 TI - Osobowościowe uwarunkowania tendencji do przyjmowania roli ofiary i sprawcy przemocy psychicznej w związkach małżeńskich AB - Wprowadzenie i cel pracy Osobowość w ujęciu Costy i McCrae obejmuje pięć wymiarów: neurotyczność, ekstrawersję, otwartość, ugodowość oraz sumienność. Są to struktury o charakterze sprawczym, które odpowiadają za działania każdego człowieka. Pozwala to przypuszczać, iż determinują również tendencje do przyjmowania roli ofiary i sprawcy przemocy psychicznej w związkach małżeńskich. Przemoc psychiczna jest definiowana jako zachowania zmierzające do uzyskania kontroli i podporządkowania drugiej osoby przez zastraszanie, upokarzanie oraz znieważanie słowne. Celem pracy jest określenie osobowościowych determinantów tendencji do przyjmowania roli ofiary i sprawcy przemocy psychicznej w związkach małżeńskich. Materiał i metody Próbę badawczą tworzą 334 osoby żyjące w związkach małżeńskich. W badaniach zastosowano Inwentarz Osobowości NEO-FFI w adaptacji Zawadzkiego i Strelau oraz Kwestionariusz do Badania Przemocy Psychicznej w Bliskich Związkach, własnego autorstwa. Wyniki Cechy osobowości wyjaśniające tendencje do przyjmowania roli ofiary przemocy psychicznej w związku małżeńskim to neurotyczność oraz introwersja. Skłonność do stosowania przemocy psychicznej wobec współmałżonka jest wyjaśniana przez wysoką otwartość, ekstrawersję, neurotyczność, a także obniżony poziom ugodowości. Wnioski Wykonane analizy wykazały, iż wybrane cechy osobowości są predyktorami tendencji do pełnienia roli ofiary i sprawcy przemocy psychicznej w związkach małżeńskich. Uzyskane rezultaty mają znaczenie poznawcze oraz mogą być wykorzystane do opracowania programów profilaktycznych i pomocowych ukierunkowanych na pracę terapeutyczną z ofiarami oraz sprawcami przemocy psychicznej w związkach małżeńskich. AU - Mazur, Anna AU - Goś, Anna AU - Lorenc-Lipiec, Katarzyna AU - Bernat, Kinga AU - Smoleń, Katarzyna AU - Humeniuk, Ewa SP - 39 EP - 44 DA - 2017 DO - 10.5604/20834543.1235623 UR - https://doi.org/10.5604/20834543.1235623 ER -