TY - JOUR JO - Med Og Nauk Zdr. SN - 2083-4543 VL - 22 IS - 1 PY - 2016 ID - Fol2016 TI - Czynniki zakaźne w procesie nowotworzenia AB - Wprowadzenie i cel pracy Etiologia wielu chorób nowotworowych pozostaje obszarem nadal niezbyt dobrze poznanym. Szacuje się, że około 20% nowotworów można powiązać z obecnością czynnika zakaźnego, w szczególności wirusów, chociaż nie tylko. Celem niniejszej publikacji jest przedstawienie aktualnego stanu wiedzy na temat czynników zakaźnych jako inicjatorów procesu nowotworzenia. Skrócony opis stanu wiedzy Dotychczas udowodniono wpływ m.in. HPV, HBV, HCV, EBV, Helicobacter pylori i Opisthorchis viverrini na złośliwą transformację komórek. Udokumentowano właściwości onkogenne poszczególnych białek wirusowych. Istotną rolę w kancerogenezie związanej z obecnością HPV mają białka E6 i E7, które rozregulowują cykl komórkowy. Infekcja HBV indukuje powstawanie onkogennego wirusowego białka X, które ma właściwości transaktywacyjne. Na indukowanie złośliwej transformacji komórek mają prawdopodobnie wpływ: białko rdzeniowe i białko p70 wirusa HCV. Za onkogenne zostały uznane też proteiny wirusa EBV – EBNA-2 i LMP-1. Istnieje większe prawdopodobieństwo wystąpienia nowotworów u osób chorych na AIDS, gdyż wirus HIV upośledza odpowiedź immunologiczną, atakując limfocyty T o fenotypie CD4+. Oprócz infekcji wirusowych z kancerogenezą łączy się zakażenia bakteryjne i zarażenia pasożytami. Udowodniono, że długotrwała infekcja Helicobacter pylori i Chlamydia spp. może prowadzić do procesu nowotworowego. Obecność przywry Opisthorchis viverrini i wytwarzanych przez nią metabolitów łączone są z rakiem przewodów żółciowych. Podsumowanie Wirusy, ale również niektóre drobnoustroje bakteryjne, a nawet pasożyty uważane są za czynnik ryzyka w rozwoju określonych nowotworów. Szczególne niebezpieczeństwo w tym kontekście stwarza przewlekła postać zakażenia czynnikiem infekcyjnym. AU - Fol, Marek AU - Jachowicz, Estera SP - 7 EP - 14 DA - 2016 DO - 10.5604/20834543.1198717 UR - https://doi.org/10.5604/20834543.1198717 ER -